Καρσάνικο Κέντημα (Καρυά Λευκάδας) - Το λευκαδίτικο κέντημα σε γλυπτό!

Με αφορμή το καρσάνικο κέντημα είχα την έμπνευση να δημιουργήσω γλυπτά με απεικόνιση "μοτίφ" ενός κεντήματος. Παραθέτω το σκεπτικό με βάση το οποίο εντάχθηκε το Καρσάνικο Κέντημα (Καρυά Λευκάδας) στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας της UNESCO.

Το καρσάνικο κέντημα είναι ένα σπάνιο είδος κεντητικής τέχνης που γίνεται από τις γυναίκες του χωριού της Καρυάς στη Λευκάδα. Είναι ένα χαρακτηριστικό είδος κεντήματος που οι γυναίκες της Καρυάς, με πρωτεργάτρια τη δημιουργό του κεντήματος Μαρία Κουτσοχέρω, εξέλιξαν μέσα στο χρόνο, δίνοντας του τη μορφή που έχει σήμερα. Χρειάζεται απόλυτη μαθηματική ακρίβεια για να κεντηθεί σωστά. Κεντιέται πάνω σε ειδικά υφάσματα (λινά ή βαμβακερά) με μεταξωτές ή βαμβακερές κλωστές που του δίνουν μια ιδιαίτερη ομορφιά και φινέτσα. Ένα από τα μεγαλύτερα χαρίσματα του κεντήματος είναι ότι δεν περιορίζει την κεντήστρα, η οποία έχει το περιθώριο να προσθέτει και να αφαιρεί μοτίφ, διαμορφώνοντας έτσι ένα δικό της σχέδιο.

Το κέντημα εντάσσεται στα έργα οικοτεχνίας και κάθε κεντήστρα έχει τη δυνατότητα να εργάζεται από το σπίτι της. Απαιτεί συγκέντρωση και πολύ καλό μέτρημα αλλά λόγω της εμπειρίας, οι γυναίκες της Καρυάς μπορούν να συγκεντρώνονται σε ομάδες στα σπίτια ή στις αυλές των σπιτιών και να κεντούν ομαδικά. Οι κεντήστρες της Καρυάς κεντούν αδιάκοπα όλο το χρόνο και χωρίς ωράριο. Συνήθως το κέντημα το ξεκινούν πολύ νωρίς το πρωί και το διακόπτουν για να κάνουν τις δουλειές του σπιτιού. Συνεχίζουν τις απογευματινές ώρες και πολλές φορές κεντούν ως αργά τη νύχτα. Είναι μία ιδιαίτερα χρονοβόρα εργασία και πολύ κουραστική, γιατί η γυναίκα πρέπει να είναι σκυμμένη πάνω από το κέντημά της πάρα πολλές ώρες. Επίσης, απαιτεί πολύ μέτρημα και πολλές φορές χρειάζεται η συνεργασία δύο ή και περισσότερων γυναικών, για να μετρηθούν σωστά οι αποστάσεις που θα τοποθετηθούν τα μοτίφ του κεντήματος.

Από το κέντημα της Καρυάς παίρνουμε υψηλής αισθητικής προικιά για το σπίτι όπως τραπεζομάντηλα, κουρτίνες, σεντόνια, μαξιλαροθήκες και το πιο σημαντικό, πουκάμισα κεντημένα για τις παραδοσιακές στολές της Λευκάδας. Τα κεντήματα ήταν και είναι το κυρίαρχο είδος μιας καλής προίκας. Κάθε καλή νοικοκυρά πρέπει να έχει να επιδείξει την προίκα του παιδιού της λίγο πριν το γάμο. Όσο περισσότερα κεντήματα, τόσο πιο άξια νοικοκυρά θεωρείται η μάνα και άρα και η κόρη είναι από καλό σπίτι. Ολόκληρη η κοινωνία του χωριού συμμετέχει στο στρώσιμο του νυφικού κρεβατιού. Λίγες μέρες πριν τον γάμο, απίστευτης ομορφιάς σεντόνια και μαξιλαροθήκες, κουρτίνες και τραπεζομάντηλα, γίνονται έκθεση στο σπίτι του ζευγαριού για όλους τους καλεσμένους του γάμου.

[...]

Επίσης, εκείνο που κεντάμε με καταπληκτικά σχέδια, είναι οι λεγόμενες «πάντες». Οι πάντες είναι τα κεντήματα που μπαίνουν στον τοίχο χωρίς κορνίζα. Έχουν μεγάλα περίτεχνα μοτίφ και συνήθως γίνονται σε πορτοκαλί και μπλε χρώμα, ή σε συνδυασμό δύο και τριών χρωμάτων.

Οι μαξιλαροθήκες και οι «φίντες» ακολουθούν σε σχέδια και χρώματα την πάντα που μπαίνει στο πλάι του κρεβατιού. Η «φίντα» είναι το ρεβέρ που μπαίνει στο σημείο που γυρίζει το σεντόνι. Είναι ξεχωριστό και ανεξάρτητο κομμάτι από το σεντόνι και συνήθως γίνεται σετ με μαξιλαροθήκες, ώστε ανά πάσα στιγμή να έχουμε ένα πολύ καλά στρωμένο κρεβάτι. Τα συνοδεύει ο γύρος του κρεβατιού. Ο γύρος είναι το κέντημα που κρέμεται ολόγυρα στο κρεβάτι και τις πιο πολλές φορές γίνεται σετ με τη φίντα, τις μαξιλαροθήκες και τη πάντα. Έχουμε επίσης πάρα πολλά σχέδια για μαξιλαράκια, διακοσμητικά στοιχεία των σαλονιών. Κεντιούνται ακόμα μικρά πετσετάκια με υπέροχες γωνίες, που μπαίνουν μέσα στα ράφια των επίπλων που βάζουμε τα κρύσταλλα του σπιτιού.

Ένα επίσης ιδιαίτερο διακοσμητικό στοιχείο αποτελούν οι πετσέτες. Οι πετσέτες είναι μακρόστενα ρεβέρ σε υφαντό πανί, συνήθως βαμβακερό και κεντιούνται με περίτεχνα μοτίφ στις δύο τους άκρες. Στις πετσέτες προσθέτουμε πάντα δαντέλα στο τελείωμά τους ή ένα πολύ λεπτό μακραμέ, που στην Καρυά, ονομάζεται «φραντσέτα». Οι πετσέτες εκτός από χρηστικό ρόλο είναι το ιδιαίτερο διακοσμητικό στοιχείο στις «Καλημέρες» (οι κορνίζες που έγραφαν πάνω «Καλημέρα» και κρέμαγαν πάνω τις πετσέτες).

Ο χώρος που χρησιμοποιείται από τις κεντήστρες για την εργασία τους είναι το σπίτι τους και ειδικότερα το πιο φωτεινό σημείο του σπιτιού τους, κοντά σε ένα φωτεινό παράθυρο ή μία μπαλκονόπορτα. Τις περισσότερες ώρες της ημέρες το κέντημα γίνεται στους εξώστες ή στις αυλές των σπιτιών γιατί απαιτείται πολύ καλό φως και άρα το φυσικό φως είναι πάντα το ιδανικό. Οι συγκεντρώσεις ομάδων γυναικών στις αυλές είναι ένα σύνηθες φαινόμενο στην Καρυά. Για το κέντημα χρησιμοποιούν χαμηλό κάθισμα, τοποθετούν το ύφασμα στα γόνατά τους και έτσι το έχουν πολύ κοντά στα μάτια τους. Απαραίτητο αξεσουάρ είναι η «κόφα», δηλαδή το πλεχτό πανέρι από λυγαριά, όπου μέσα ντύνεται με ύφασμα και τοποθετείται το μέρος του κεντήματος που μένει ελεύθερο.

Το κέντημα γίνεται με τη βελόνα ραψίματος πάνω σε βαμβακερά ή λινά υφάσματα και οι κλωστές που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως μεταξωτές, που έχουν προέλευση από το Σουφλί του Έβρου. Σε πολλά κεντήματα, όπως σεντόνια, πετσέτες, τραπεζομάντηλα, κουρτίνες που έχουν σκληρή χρήση, χρησιμοποιούνται ανεξίτηλες βαμβακερές κλωστές.

Τα προϊόντα που προκύπτουν από το καρσάνικο κέντημα είναι τραπεζομάντηλα φαγητού ή φιγούρας, ράνερ και διάφορα μεγέθη καρέ (τετράγωνα κεντήματα). Επίσης πετσέτες χρήσης και φιγούρας, μαξιλαροθήκες, σεντόνια, πάντες (κεντήματα που τοποθετούνται στον τοίχο χωρίς κορνίζα), κουρτίνες και κουρτινάκια για παραδοσιακά πέτρινα σπίτια. Ιδιαίτερα θαυμαστά είναι τα κεντημένα αντρικά πουκάμισα για τις παραδοσιακές στολές. Οι σταυροί για τα προσκυνητάρια των εκκλησιών είναι ένα ιδιαίτερο κομμάτι της καρσάνικης κουλτούρας, καθώς επίσης και τα άμφια των ιερέων που γίνονται με σπάνια σχέδια και με εκκλησιαστικό ύφος. Επίσης, ιδιαίτερα και πολύ σπάνια είναι τα νυφικά που γίνονται πάνω σε μεταξωτή οργάντζα. Ένα ιδιαίτερο είδος κεντήματος με εκκλησιαστικό ύφος συνηθίζεται να χρησιμοποιείται στις εκκλησίες γύρω από το περίγραμμα της κεντρικής εικόνας της εκκλησίας. Χαρακτηριστικό δε της διακόσμησης κάθε καρσάνικο σπιτιού είναι τα μαξιλαράκια που γίνονται με μεγάλη ποικιλία μοτίφ και πολλές φορές, με πολλά χρώματα, καθώς επίσης και τα μικρά πετσετάκια, τα κεντημένα στις γωνίες, τα οποία τοποθετούνται στις ραφιέρες των σπιτιών για διακόσμηση.

Ιστορικά στοιχεία  

Πρωτεργάτρια και – στην ουσία αυτή που εμπνεύστηκε και υλοποίησε αυτήν την ιδιαίτερη τεχνική, αλλά και την ανήγε σε τέχνη ξεχωριστή και ερίτιμη – υπήρξε η Μαρία η «Κουτσοχέρω». Αυτό το ιδιαίτερο προσωνύμιο της το «κόλλησαν» εξαιτίας της αναπηρίας της, στην οποία θα αναφερθούμε εκτενέστερα πιο κάτω. Η Μαρία Σταύρακα γεννήθηκε στην Καρυά από αγρότες γονείς γύρω στα 1860. Πέθανε το 1948. Κύρια απασχόλησή της – όπως και των περισσοτέρων κατοίκων του χωριού – ήταν οι αγροτικές εργασίες. Εργαζόταν στην καλλιέργεια της γης από πολύ νεαρή ηλικία. Ήταν, δε, ιδιαίτερα ζωηρή αλλά και έξυπνη. Η ζωηράδα αυτή έγινε η αιτία σε πολύ μικρή ηλικία να χάσει δια παντός το δεξί της χέρι: κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού στο ύπαιθρο, έπεσε από ένα δέντρο στο οποίο είχε σκαρφαλώσει. Το χέρι της υπέστη σοβαρά τραύματα, η πληγή μολύνθηκε και η ιατρική της εποχής δεν έβρισκε άλλη λύση πλην του ακρωτηριασμού. Το μέλος αφαιρέθηκε από το ύψος του αγκώνα. Όχι πολύ αργότερα, ένα δεύτερο ατύχημα της δημιουργεί αναπηρία και στο άλλο χέρι. Έτσι έγινε Κουτσοχέρω, δηλαδή είχε «κουτσά» και τα δύο χέρια της.

Πλέον, η συμμετοχή στις αγροτικές εργασίες και τα παιχνίδια στην εξοχή έγιναν παρελθόν. Κλείστηκε στο σπίτι. Με κάποιο τρόπο έπρεπε να γεμίσει το χρόνο της. Αποπειράται να κεντήσει. Διαθέτει μόνο το αριστερό χέρι – κι αυτό ανάπηρο! Εφευρίσκει, μετά από επίπονες προσπάθειες, έναν τρόπο να σταθεροποιεί το ύφασμα του κεντήματος: με μια παραμάνα συγκρατεί το ύφασμα πάνω στο φόρεμά της και το κρατά ανάμεσα στα πόδια. Κεντάει με το «κουτσό», το αριστερό. Κεντάει, ξηλώνει και ξανά από την αρχή. Μετά από κοπιώδεις προσπάθειες, μαθαίνει την τεχνική του κεντήματος. Συλλαμβάνει – έπειτα από πολλές ώρες εργασίας – την «καφασοβελονιά», κάτι εντελώς πρωτόγνωρο για τις τότε γνωστές τεχνικές.

Η Ζωή Βαλαωρίτη – νύφη του εθνικού ποιητή – Αριστοτέλη Βαλαωρίτη πληροφορείται για την τέχνη του Καρσάνικου Κεντήματος και επισκέπτεται τη Μαρία στο σπίτι της, όπου μένει έκθαμβη από τα αριστουργήματά της. Μεταφέρει τα νέα στη βασίλισσα Σοφία και αυτή εντυπωσιάζεται με τη σειρά της από τα κεντήματα. Έτσι ιδρύεται, με την αρωγή της Βασιλικής Πρόνοιας, το 1912 η πρώτη σχολή καρσάνικου κεντήματος στην Καρυά. Βασική δασκάλα είναι η ίδια η Μαρία η Κουτσωχέρω. Ο αριθμός των μαθητριών εξ αρχής είναι μεγάλος. Η Σχολή στεγάζεται στο κτήριο της οικογένειας Νάστου – λίγο πιο κάτω από την Πλατεία της Καρυάς – το οποίο υπήρξε, έως το 1854, το εξοχικό του Άγγλου έπαρχου στο νησί της Λευκάδος.

Η ίδια η Κουτσοχέρω πείθει και έναν άνδρα να συμμετάσχει στη δημιουργία κεντημάτων, ο οποίος είναι κι αυτός ανάπηρος από τον πόλεμο του 1912: τον Αργύρη. «Δεν υπάρχει γυναικεία και ανδρική δουλειά» του λέει. Το ακμαίο και ασίγαστο πνεύμα της τελικά τον κάνει να συμφωνήσει και να αρχίσει να εργάζεται. Ο Αργύρης ή Κουτσαργύρης – κυρίως εμπνεόμενος από το ψυχικό σφρίγος της ανάπηρης Μαρίας – εργάζεται πάνω στην τεχνική με ζήλο και μεράκι. Κάποια από τα σχέδιά του είναι, ίσως, μέσα στη λίστα με τα ομορφότερα και τα πιο διαδεδομένα σχέδια του Καρσάνικου Κεντήματος. Πρέπει να είναι από τους ελάχιστους άνδρες κεντητές στην Ελλάδα και από τους λίγους, γενικότερα, παγκοσμίως. Μεταγενέστερα, κοντά στον Αργύρη Σταύρακα, μαθήτευσαν δεκάδες κοπέλες του χωριού. Όμως η τέχνη πια ξεφεύγει από τη σχολή και μεταφέρεται από γυναίκα σε γυναίκα και από μάνα σε κόρη. Από τη Βασιλική Πρόνοια το κέντημα γίνεται γνωστό σε όλα τα ευρωπαϊκά βασιλικά σαλόνια. Φτάνουν παραγγελίες από όλη σχεδόν την Ευρώπη.

Από τη δεκαετία του 1930 που σταμάτησε η σχολή της Μαρίας της Κουτσοχέρω, η ίδια συνέχισε το έργο της από το σπίτι της ώς τα βαθειά της γεράματα. Μετά τον θάνατό της το 1948, το έργο της συνέχισε ο άξιος μαθητής της Αργύρης Σταύρακας ή Κουτσαργύρης στο ιδιόκτητο οίκημά του, το οποίο σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες ήταν καθημερινά γεμάτο με νέες κοπέλες που ήθελαν να μάθουν να κεντούν.

 Η σημασία του σήμερα

Το καρσάνικο κέντημα αποτελεί πολιτισμικό χαρακτηριστικό στοιχείο του τόπου και η σημασία του στην Καρυά και γενικότερα σε όλη τη Λευκάδα έχει την ίδια αξία που είχε και πριν δεκάδες χρόνια. Εμείς σε κόντρα των καιρών και της απαξίωσης της προίκας, φτιάχνουμε ακόμα υπέροχα δημιουργήματα για τα παιδιά μας. Κάθε μητέρα, που γνωρίζει την καρσάνικη βελονιά, κεντά με τα πιο ιδιαίτερα σχέδια τραπεζομάντηλα, σεντόνια, κουρτίνες και διάφορα άλλα είδη κεντημάτων. Αν και οι περισσότερες νέες γυναίκες δεν γνωρίζουν να κεντούν, θέλουν να έχουν στο σπίτι τους τα έργα των μανάδων τους και των γιαγιάδων τους. Σε κάθε λευκαδίτικο σπίτι είναι στρωμένο ένα καλό καρσάνικο κέντημα. Σε κάθε λευκαδίτικο σπίτι είναι φυλαγμένο ένα σπουδαίο σετ για την προίκα των παιδιών. Με τον τρόπο αυτό ακόμα και σήμερα, ήθη και έθιμα διαφυλάσσονται και διατηρούμε τον πολιτισμό μας μέσα στον χρόνο.

[...]
Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρουμε και το ότι το καρσάνικο κέντημα ως μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς έχει ιδιαίτερη αξία και για τον απόδημο Ελληνισμό. Πολλοί από αυτούς έρχονται για να δουν την τέχνη του καρσάνικου κεντήματος και να αγοράσουν εργόχειρα για το σπίτι τους και για τα παιδιά τους.

[...]

Διαφύλαξη/ανάδειξη του στοιχείου

Οι πρώτες προσπάθειες για την ανάδειξη του καρσάνικου κεντήματος έγιναν από τον πρώην Πρόεδρο της Κοινότητας Καρυάς, Στάθη Βλάχο, ο οποίος το 1996 οργάνωσε μία σειρά εκδηλώσεων. Αυτές περιελάμβαναν την παρουσίαση της ιστορίας του κεντήματος από ομιλητές και του βιβλίου του Ναπολέοντα Δουβίτσα «Η Καρσάνικη Βελονιά», καθώς και μεγάλη έκθεση κεντημάτων στο σπίτι όπου υπήρξε η Σχολή της Μαρίας Κουτσοχέρως. Το 1997 πραγματοποιήθηκε μία πολύ μεγάλη έκθεση στο Σύνταγμα στην Αθήνα στο ξενοδοχείο Athens Plaza. Σπουδαία εκθέματα μεταφέρθηκαν από τις γυναίκες της Καρυάς και χιλιάδες επισκέπτες θαύμασαν την τεχνική του καρσάνικου κεντήματος. [...]

Η ανάδειξη του καρσάνικου κεντήματος δυστυχώς έχει τη μορφή ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Σήμερα ένα μουσείο κεντήματος είναι απαραίτητο, ώστε να εκτεθούν και να διαφυλαχθούν για τις επόμενες γενιές τα αριστουργήματα που βρίσκονται στα μπαούλα των γυναικών της Καρυάς. Για τον συγκεκριμένο σκοπό, υπάρχει διάθεση από όλες τις γυναίκες της Καρυάς να βοηθήσουν να υλοποιηθεί ο στόχος, κάτω από την επίβλεψη ενός κρατικού φορέα. Ίσως, έτσι διατηρηθούν μέσα στο χρόνο αριστουργήματα που οι επόμενες γενιές δεν θα έχουν την ευκαιρία να δουν κάπου αλλού.

Καρσάνικο Κέντημα (Καρυά Λευκάδας) | 2019 – Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας (culture.gr)

«Λουλούδια στο κάδρο», έργο μου από επανάχρηση ποδηλάτου και υλικά ανακύ...

Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου (10.01 - 07.04.2024) στο Μουσείο Γουλανδρή

Ένα ολοκληρωμένο αφιέρωμα στο κίνημα του νεοϊμπρεσιονισμού για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή συνεργάζεται με κορυφαία μουσεία της Ευρώπης και διοργανώνει ένα ολοκληρωμένο αφιέρωμα στο κίνημα του νεοϊμπρεσιονισμού εστιάζοντας στην περιοχή της Μεσογείου από τις 10 Ιανουαρίου έως τις 7 Απριλίου 2024.

Η έκθεση «Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου» (1891-1914) πραγματοποιείται σε συνεργασία με σημαντικά μουσεία και φορείς της Ευρώπης.

Μια ακόμη πολύ σημαντική περιοδική έκθεση του Μουσείου Γουλανδρή έρχεται να προστεθεί στις έως σήμερα πολύ ενδιαφέρουσες εκθέσεις του. Είναι άραγε ο χώρος, η επιλογή των έργων ή η τοποθέτησή τους που μας κάνει να βρισκόμαστε σε έναν άλλο χωρο-χρόνο; Μας κάνει να αισθανόμαστε "πλούσιοι" και πλήρεις. Να μετέχουμε της εικαστικής πανδαισίας. Να γινόμαστε ένα με τον καλλιτέχνη που εκφράζει την ευαισθησία του με τρόπο απλό (έτσι μοιάζει) και εύληπτο από τον επισκέπτη... Η επιλογή των έργων αριστοτεχνική όπως και η παρουσίασή τους. Μια μοναδική ευκαιρία να μετέρθουμε της τέχνης με τρόπο άμεσο και ζωντανό!

  

Συντελεστές

Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή Οργάνωση έκθεσης

Κυριάκος Κουτσομάλλης Γενική Διεύθυνση

Μαρία Κουτσομάλλη-Moreau, Marina Ferretti Bocquillon Επιμέλεια έκθεσης

Αλεξάνδρα Παπακωστοπούλου Γενικός συντονισμός

Λουτρά Πόζαρ - Καταρράκτες Σκρα - Μουσεία Βεργίνας

Η εκδρομή του περι.πολ.ο αττικής σε Λουτρά Ποζάρ - Καταρράκτες Σκρα - Μουσεία Βεργίνας 4-7 Ιανουαρίου ήταν μια πολύ όμορφη ταξιδιωτική εμπειρία!

ΠΕΜΠΤΗ 4 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2024
Αναχώρηση από την Ηλιούπολη για το Λουτράκι Αριδαίας με ενδιάμεσες στάσεις.
Αρχικά επισκεφτήκαμε τον παραδοσιακό οικισμό του Παλαιού Αγίου Αθανασίου Πέλλας, στις πλαγιές του όρους Βόρα ή Καϊμακτσαλάν (απαλός σαν Κρέμα) με μοναδική θέα προς τη λίμνη Βεγορίτιδα, φυσικό σύνορο με τη γειτονική Βόρεια Μακεδονία και μέγιστο ύψος 1.254 μέτρα, και την πανέμορφη λίμνη Βεγορίτιδα, ο παλαιός Άγιος Αθανάσιος δεσπόζει στην κορυφή Πιπερίτσα έχοντας γύρω του μεγάλα δάση οξιάς και πεύκης. Το χωριό είναι κτισμένο σε θέση που αξιοποιεί στο έπακρο τις ηλιόλουστες μέρες του χειμώνα και αυτό φαίνεται πως ήταν ο βασικός λόγος που επέλεξαν τον τόπο -για νέα τους πατρίδα- κτηνοτρόφοι και κτίστες από την Ήπειρο, που έφτασαν στην περιοχή στα τέλη του 16ου αιώνα. Η αρχική ονομασία του χωριού ήταν Τσεγάνη, λέγεται πως προέρχεται από το «τσεκάνι» (=σφυρί) των πετράδων, και μάλιστα αποτέλεσε το ανατολικότερο σημείο του λεγόμενου πασαλικίου των Ιωαννίνων (1788-1822), με τον Αλή Πασά να παραχωρεί προνόμια στους χριστιανούς κατοίκους.

Στη συνέχεια πήγαμε στο Λουτράκι, ένα όμορφο οικισμό, χτισμένο στους πρόποδες του όρους Βόρας, σε υψόμετρο 350 μέτρων, σε απόσταση 33 χλμ από την Έδεσσα. Η περιοχή είναι γνωστή για τα ιαματικά της λουτρά από την αρχαιότητα. Η χρήση τους αναφέρεται ήδη από την εποχή του Μ. Αλεξάνδρου.
Γνωστή και ως Λουτρά Πόζαρ (Πόζαρ σημαίνει κάτω από τη φωτιά), η περιοχή προσελκύει καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου πλήθος επισκεπτών που έρχονται για να απολαύσουν τις θεραπευτικές και ευεργετικές ιδιότητες των πηγών. Οι εγκαταστάσεις της λουτρόπολης είναι σύγχρονες και ο επισκέπτης μπορεί να υποβληθεί τόσο σε λουτροθεραπεία, όσο και σε ποσιθεραπεία, για την αντιμετώπιση διάφορων παθήσεων.
Οι εγκαταστάσεις της Λουτρόπολης Λουτρών (Λουτρά Πόζαρ) περιλαμβάνουν πισίνες, jacuzzi, spa, χαμάμ, τεχνητούς καταρράκτες, αποδυτήρια, ξενοδοχεία, εστιατόρια και μπαρ. Η μεγάλη εξωτερική πισίνα είναι κατάλληλη για την ίαση, την άθληση και τη ψυχαγωγία όλων των ηλικιών. Ο επισκέπτης μπορεί να κάνει το μπάνιο του και στους εξωτερικούς φυσικούς καταρράκτες με ιαματικό νερό, τόσο για λόγους υγείας, όσο και για λόγους αναψυχής.
Κάναμε το πρώτο μπάνιο στην εξωτερικό πισίνα όπου ο φυσικός καταρράκτης με ζεστό νερό έμοιαζε απόκοσμος!










ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 5 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ
Επίσκεψη στην Ιερά Μονή Αρχαγγέλου και τους καταρράκτες Σκρα.
Η ίδρυση της Μονής χρονολογείται στα τέλη του 18ου - αρχές 19ου αιώνα και σε αυτή οφείλει το όνομά του το χωριό Αρχάγγελος που βρίσκεται κοντά στη μονή. Είναι αφιερωμένη στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Είναι χτισμένη πάνω σε αρχαίο ιερό αφιερωμένο στη Θεά Άρτεμη, τρίκλιτη βασιλική με υπερυψωμένο φωταγωγό, νάρθηκα, υπερώο και τρίπλευρο προστώο. Ο ναός χωρίζεται σε τρία κλίτη από δύο εξακίονες κιονοστοιχίες, με χρωματιστές κολόνες που ενώνονται με καμαρωτές ξυλοδεσίες από μπαγδάτι. Η οροφή του ναού είναι καμαρωτή στο κεντρικό κλίτος, ενώ στα πλάγια κλίτη είναι επίπεδη και ξύλινη (αντικαταστάθηκε το 1996 λόγω καταστροφών). Εξωτερικά της εκκλησίας υπάρχουν διακοσμητικά ανάγλυφα.
Εσωτερικά ο ναός έχει τοιχογραφίες που χρονολογούνται στο σύνολό τους από το 1888, βάσει επιγραφών, ενώ εντυπωσιακό είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο που χρονολογείται από το 1860. Το τέμπλο έχει πλούσιο ζωγραφικό διάκοσμο και εικόνες. (λόγω καταστροφών έχουν αντικατασταθεί από νέες εικόνες)

Η Μονή βρίσκεται σε λοφίσκο της κοιλάδας της βόρειας Αλμωπίας, περιτριγυρισμένη από πλούσιο φυσικό περιβάλλον, που περιλαμβάνει κέδρους, καστανιές, καρυδιές, πλατάνια, κερασώνες. Γνωστό είναι μάλιστα το γεφυράκι, που διασχίζει το ρέμα που βρίσκεται δίπλα στη Μονή. Το μοναστήρι λέγεται ότι χρησίμευσε ως καταφύγιο και ορμητήριο οπλαρχηγών κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα.



Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε το ιστορικό χωριό Σκρά, το οποίο απέχει 4 χλμ. από τα σύνορα με τη Β. Μακεδονία και βρίσκεται σε υψόμετρο 520 μ. στις πλαγιές του όρους Πάικο. Το χωριό πήρε το όνομά του από την κοντινή κορυφή Σκρα ντι Λέγκεν όπου διεξήχθη η Μάχη του Σκρα μία από τις σημαντικότερες μάχες του Μακεδονικού Μετώπου κατά τον Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Μάιο του 1918.
Στην είσοδο του χωριού υπάρχουν το Ηρώο των πεσόντων και η προτομή του ταγματάρχη Βασίλη Παπαγιάννη.
Κάναμε μια στάση στο Στρατιωτικό Μουσείο Σκρά, όπου εκτίθενται όπλα, στολές, παράσημα, κράνη, θραύσματα, φωτογραφικό υλικό αλλά και κειμήλια από τους στρατούς των επτά χωρών που έδωσαν μάχες στην περιοχή, αλλά και το μνημείο της Μάχης του Σκρά.
Αφού επισκεφτήκαμε το χωριό Σκρα ακολουθώντας τις πλαγιές του όρους Πάικου φτάσαμε στο μονοπάτι με τα πλατιά σκαλοπάτια που καταλήγει σε ένα καταπράσινο ξέφωτο δίπλα στο ρέμα του Κοτζά-Ντερέ, απολαμβάνοντας την πλούσια φύση με πλατάνια και φουντουκιές.
Αφού περάσαμε το ξύλινο γεφύρι πάνω από τα νερά του δάσους φτάσαμε στους μικρούς και μεγάλους καταρράκτες του Σκρά, οι οποίοι εντυπωσιάζουν με την εκπληκτική ομορφιά τους και το συναρπαστικό θέαμά τους. (δυστυχώς λόγω ανομβρίας ο κεντρικός καταρράκτης δεν είχε νερό)
Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και η εκθαμβωτική Σμαραγδένια ή Γαλάζια λίμνη, δημιούργημα της φύσης αξιοθαύμαστο που οφείλει το χρώμα της στους απολιθωμένους οργανισμούς που βρίσκονται στον πυθμένα της. Το βάθος της οποίας φτάνει τα 4μ.
Επιστρέψαμε στο Λουτράκι και επισκεφθήκαμε τα Λουτρά Πόζαρ όπου κολυμπήσαμε στη μεγάλη πισίνα και ήταν ακόμη πιο ευχάριστα γιατί είχε μεγάλη χωρητικότητα!


ΣΑΒΒΑΤΟ 6 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ
Λόγω της ημέρας των Θεοφανίων επισκεφτήκαμε την επιβλητική εκκλησία του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου και στη συνέχεια ανηφορίσαμε προς τον Άγιο Νικόλαο όπου από τη σχισμή των βράχων τρέχει νερό δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό κατάφυτο τοπίο με πλατύ ρυάκι. Εκεί έγινε η ρήψη του σταυρού.
Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε τα Λουτρά Ποζάρ. Λόγω της ώρας (μεσημέρι) και της εξωτερικής θερμοκρασίας είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε ένα ακόμη θεραπευτικό και χαλαρωτικό μπάνιο στη μεγάλη πισίνα!




[Το φυσικό περιβάλλον των Λουτρών ενδείκνυται για διαδρομές πεζοπορίας, αναρρίχησης, οι οποίες καταλήγουν στην αρχή ενός μεγαλειώδους φαραγγιού. Στο φαράγγι υπάρχουν διάσπαρτα 15 σπήλαια-καταφύγια με σημαντικότερο το σπηλαιο βάραθρο βάθους 50 μέτρων. Στα συγκεκριμένα σπήλαια έχουν βρεθεί απολιθώματα, που μας δίνουν στοιχεία για την ύπαρξη ζωής χιλιάδων χρόνων πριν. Από ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν από το ΑΠΘ, προέκυψαν ευρήματα, όπως τμήμα απολιθωμένου κρανίου καφετιάς αρκούδας ηλικίας 10.000 ετών]. (δεν τα επισκεφτήκαμε)
Το 2015 τα Λουτρά Πόζαρ εντάχθηκαν στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ιστορικών Λουτροπόλεων (ΕΗΤΤΑ) και αποτελούν ενεργό μέλος μέχρι και σήμερα. Μέσα στην Λουτρόπολη βρίσκεται το μικρό λαογραφικό μουσείο των Λουτρών όπου εκτίθεται η λαογραφική συλλογή και είναι επισκέψιμο για το κοινό κατόπιν συνεννόησης.


Το απόγευμα θα επισκεφθήκαμε την Ιερά Μονή Ιλαρίωνος Μογλενών. Η Μονή αυτή είναι ιστορική, με ιδρυτή τον ίδιο τον Άγιο Ιλαρίων, ο οποίος υπήρξε μεγάλος Ιεράρχης της Εκκλησίας του 12ου αιώνα, που έζησε και έδρασε στην περιοχή της σημερινής Αλμωπίας. Έχει ανακατασκευαστεί το 2002 και είναι γυναικείο μοναστήρι. Είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε τον εσπερινό που κάνουν κάθε μέρα χωρίς φώτα (μόνο με κεριά κατά το τυπικό του Αγ. Όρους).

Συνεχίσαμε για το παραδοσιακό χωριό Γαρέφι ένα γραφικό χωριό στους πρόποδες της οροσειράς του Βόρα. Το χωριό πήρε το όνομα του από τον αγωνιστή του Μακεδονικού Αγώνα "Καπετάν Κ. Γαρέφη".
Σημαντικό αξιοθέατο και ιερό σύμβολο του χωριού, είναι ο Ιερός Ναός της Κοιμήσεως Θεοτόκου ο οποίος χτίστηκε το 1811 από κατοίκους του.
Γύρω από την πλατεία και τα στενά δρομάκια έχουν διασωθεί πολλά σπίτια με την παλιά μακεδονίτικη αρχιτεκτονική. Δίπατα με μεγάλα παράθυρα και την λεγόμενη «πουλάτα». Το μεγάλο μπαλκόνι που χρησίμευε και ως χώρος όπου αποθηκεύονταν προσωρινά και αποξηραίνονταν τα διάφορα προϊόντα της περιοχής, όπως πιπεριές, φασόλια, καλαμπόκι, καπνός. Στο ισόγειο βρίσκονταν αποθηκευτικοί χώροι ή στάβλοι για τα ζώα. Το Γαρέφι είναι γνωστό για την καλλιέργεια της «καρατζοβίτικης» πιπεριάς, από την οποία παράγεται το γλυκό καπνιστό πιπέρι και το μπούκοβο.


ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ
Αναχωρήσαμε για την Αθήνα. Επισκεφθήκαμε το Νέο μουσείο των Αιγών και το Μουσείο των Βασιλικών Τάφων Αιγών. Αρχικά επισκεφθήκαμε το Μουσείο Αιγών που αποτελεί χώρο στέγασης του Ανακτόρου των Αιγών γι' αυτό έχει μεταφερθεί η πρόσοψη του ανακτόρου και σπουδαία ευρήματα από αυτή την αρχαία εγκατάσταση!





Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε τον Μεγάλο Τύμβο με τους τάφους και όλα όσα περιείχαν αυτοί.
Ένα αίσθημα δέους μπροστά στο θάνατο, τα μεγαλεία της βασιλικής δόξας, τα συναισθήματα που ξεσήκωσε το τραγικό φινάλε του βασιλικού οίκου των Τημενιδών, όλα συνδέονται με τη θέση των βασιλικών τάφων στις Αιγές.
Ο επισκέπτης κατεβαίνοντας στον υπόγειο χώρο των τάφων ξεκινά την περιήγησή του με την ανακατασκευή του Μεγάλου Τύμβου, του μνημείου που αρχικά σημάδεψε τη θέση των Βασιλικών Τάφων.









Ο ερειπωμένος 3ος αι. π.Χ., ο τάφος, το ηρώων που κατέρρευσε, τόπος λατρείας των βασιλιάδων, η γοητεία και η θλίψη που εμπνέονται από την απαγωγή της Περσεφόνης προετοιμάζουν τον επισκέπτη καθώς πλησιάζει τον νεκρό βασιλιά.
Ο Φίλιππος ανεβαίνει τώρα στη σκηνή. Τα υπέροχα όπλα του μεταδίδουν έντονα την αίσθηση της δύναμης του ηγεμόνα. Τα υπολείμματα του σωρού της ταφικής πυράς, που βρέθηκαν διάσπαρτα σε όλο τον τάφο, είναι υπενθύμιση του τραγικού ολοκαυτώματος και ταυτόχρονα μια νύξη για το πέρασμά του σε άλλη διάσταση. Ακολουθεί το χρυσό φέρετρο (λάρναξ) που περιείχε τα οστά του ηρωοποιημένου βασιλιά Φιλίππου και το στεφάνι από βελανιδιά που φορούσε ο νεκρός. Το Gold Larnax είναι κατασκευασμένο από 7.820 γρ. από σφυρήλατο καθαρό χρυσό. Το καπάκι του είναι διακοσμημένο με ένα σύμβολο αστέρι 16 ακτίνων και δύο ροζέτες, το εσωτερικό των οποίων είναι γεμάτο με μπλε σμάλτο. Στα πλάγια ανάγλυφες φοίνικες και μπουμπούκια λωτού πλαισιώνουν πέντε ροζέτες με εμαγιέ. Τα πόδια είναι διακοσμημένα με ροζέτες και καταλήγουν σε πόδια λιονταριού. Το χρυσό στεφάνι βελανιδιάς είναι το πιο βαρύ και εντυπωσιακό στεφάνι που σώζεται από την ελληνική αρχαιότητα. Έχει 313 φύλλα και 68 βελανίδια και ζυγίζει 714 γρ. Η έκθεση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του καθηγητή Μανώλη Ανδρόνικου, του αρχαιολόγου που έφερε στο φως τους θησαυρούς και είχε τη γνώση και την οξυδέρκεια να τους αναγνωρίσει.

Φωτό: Κ. Χόρτη
f/b περι.πολ.ο αττικής /www.peripolo.gr

Κλειώ Κοσμοπούλου, η ιέρεια του μπατίκ

Η Κλειώ Κοσμοπούλου είναι μια ερευνήτρια της ομορφιάς, καλλιτέχνης του μπατίκ σε μετάξι και φυσικά χρώματα, ταξιδιώτρια και νομάδα. Δημιουργεί μοναδικά σχέδια με την τεχνική του μπατίκ και στόχος της είναι να κάνει το μπατίκ γνωστό σε όσο περισσότερο κόσμο μπορεί. Γιατί όπως υποστηρίζει είναι μια πανάρχαια τέχνη που δεν πρέπει να χαθεί…

Κλειώ, είσαι μια καλλιτέχνις με πλούσιο εικαστικό έργο. Μίλησέ μας, λίγο, για σένα…
- Γεννήθηκα και έζησα στην Ιταλία, από Έλληνα πατέρα και Ιταλίδα μητέρα. Τώρα αρχίζω να γνωρίζω την ελληνική μου πλευρά. Έζησα στη Σαρδηνία για 20 χρόνια όπου είχα ένα εργαστήριο παραγωγής μπατίκ και φυσικές βαφές σε μετάξι. Συνεργάστηκα με το σχολείο όπου δίδασκα στα παιδιά τέχνη. Αγαπώ το μπατίκ περίπου 30 χρόνια και είναι η καλλιτεχνική μου έκφραση.

Στα χρόνια που ασχολείσαι με το μπατίκ αισθάνεσαι πως έχεις φτάσει στο στόχο σου;
- Εκφράζομαι με την τεχνική του μπατίκ εδώ και πολύ καιρό, αλλά ο υψηλότερος στόχος μου είναι να μην ξεχάσει ο κόσμος τον πολιτισμό από τον οποίο προερχόμαστε. Το μπατίκ είναι μια αρχαία παγκόσμια τέχνη που μας θυμίζει ότι έχουμε πολλά κοινά μεταξύ μας.

Τα έργα σου περιστρέφονταν σε θέματα αρχαιότητας. Θεωρείς πως αυτά τα θέματα ταιριάζουν στην τεχνική μπατίκ;
- Η πρόσφατη δημιουργία μου θυμίζει την ελληνική μυθολογία την οποία προσέγγισα σε αυτήν τη φάση της αυτογνωσίας. Την αγαπώ και τη συνδέω με την αρχαία τέχνη του μπατίκ καθώς νομίζω ότι την αντιπροσωπεύει καλύτερα, ειδικά για το κρακελάρισμα που δίνει το σπάσιμο του κερί.

Η θάλασσα είναι πηγή έμπνευσης για σένα;
- Κοντά στη θάλασσα νιώθω πιο δημιουργική, με αναγεννά και με εμπνέει! Γι’ αυτό και πολλές από τις παραστάσεις που αποτυπώνω στο μετάξι με την τεχνική του μπατίκ έχουν ως θέμα στοιχεία της θάλασσας (δελφίνια κ.ά.)

Έχω θαυμάσει τη δουλειά σου σε διάφορους χώρους. Ποια θεωρείς πιο σημαντική στιγμή για σένα;
- Η Σαρδηνία ήταν σίγουρα ένα υπέροχο σχολείο για μένα, γιατί έμαθα πολλά για τα φυτά και είχα τη μεγάλη ευκαιρία για έκφραση και ανάπτυξη καθώς και πειραματισμούς.

Τα μελλοντικά σου σχέδια έχουν επίσης θάλασσα και φύση ή πιο πολύ ανθρώπινες φιγούρες;
- Οι δημιουργίες μου γίνονται αυθόρμητα, είναι κυρίως γυναικείες φιγούρες, θεές κ.ά. Κάθε φορά αφήνομαι σε ό,τι με εμπνέει. Δεν θέλω να βάζω την τέχνη μου σε καλούπια γιατί είναι μια τέχνη που πηγάζει από τη φύση αφού γίνεται μόνο με φυσικά υλικά.

Τα εργαστήρια με τα παιδιά σε γεμίζουν ενέργεια;
- Τα εργαστήρια με τα παιδιά είναι πηγή ενέργειας για μένα, μαθαίνω από αυτά διδάσκοντας. Είναι φυσικοί καλλιτέχνες γιατί δεν έχουν ακόμη σχέδια στο μυαλό τους και πειραματίζονται.

Θα ήθελες να ασχοληθείς πιο πολύ με τη διάδοση της τέχνης του μπατίκ;
- Ναι απολύτως. Άρχισα να διδάσκω το μπατίκ και να ανταλλάσσω γνώσεις με άλλους καλλιτέχνες. Όλοι μπορούν να το κάνουν ακόμα και ως χόμπι. Είναι μια σπουδαία τεχνική, γι’ αυτό στις εκθέσεις μου πάντα δείχνω πώς γίνεται μέσω κάπου workshop ή ακόμη και συζητώντας με όποιον ενδιαφέρεται σχετικά με αυτή την τέχνη.

Το ελίχρυσο είναι το αγαπημένο σου φυτό επειδή δίνει ένα απαλό χρώμα ή γιατί μπορεί να συντεθεί εύκολα με πολλά χρώματα;

- Το ελίχρυσο είναι το μόνο φυτό που διατηρεί το χρώμα του για πολλά χρόνια και εκτός από ότι μου αρέσει το χρυσό του χρώμα, έχω πειραματιστεί πολύ με αυτό γιατί η Σαρδηνία είναι γεμάτη από αυτό το φυτό.

Fb: Clio Cosmopoulos

Instagram: @cliocosmopoulos

Οδοιπορικό στη γειτονική μας Αλβανία

Εξαήμερο οδοιπορικό στην Αλβανία με τη φροντίδα του peripolo.gr και του memnontravel.gr

 (24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ – 29 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ).


Tην Τρίτη 24/10/23 αναχωρήσαμε από την Ηλιούπολη με κατεύθυνση την Κορυτσά Αλβανίας. Με ενδιάμεσες στάσεις αφού περάσουμε τα σύνορα στην Κρυσταλοπηγή φτάσαμε στην Κορυτσά. Εκεί επισκεφτήκαμε το Μουσείο Εικόνων.



Το Εθνικό Μουσείο Μεσαιωνικής Τέχνης της Κορυτσάς ιδρύθηκε το 1980 και περιέχει περίπου 7.000 εκθέματα τεράστιας ιστορικής και πολιτιστικής σημασίας. Παρουσιάζονται αντικείμενα από πέτρα, μέταλλο, ξύλο και ύφασμα από την εικονογραφία της Αλβανίας. Υπάρχουν επίσης συλλογές ζωγραφικής από το σχολείο της Κορυτσάς. Το μουσείο βρίσκεται στον καθεδρικό ναό της Κορυτσάς και αποτελεί πόλο έλξης για τους λάτρεις της ιστορίας και της τέχνης. Τα αντικείμενα τέχνης του μουσείου ποικίλλουν από ανώνυμες θρησκευτικές εικόνες του 13ου και 14ου αιώνα, καθώς και γνωστά έργα γνωστών καλλιτεχνών όπως π.χ. Onufri, Eromak Shpataraku, David Selenica, Onufer Kiprioti, Master Kostadini και οι αδερφοί Zografi, μεταξύ πολλών άλλων.

Στη συνέχεια περιηγηθήκαμε την πόλη της Κορυτσάς.




Την Τετάρτη 25/10 μεταβήκαμε με πουλμανάκια στο χωριό Dardhe.



Η μάχη που οδήγησε στην κατάληψη των ορεινών όγκων Μόροβα (ή Μοράβα)-Ιβάν (13-22 Νοεμβρίου 1940), αποτέλεσε το πρώτο στάδιο της ελληνικής αντεπίθεσης, μετά την απώθηση της ιταλικής εισβολής, κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του 1940-1941 και έδωσε το έναυσμα για σταθερή προέλαση στην Βόρειο Ήπειρο σε βάθος 30 έως 80 χιλιομέτρων.
 

Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε τη Μοσχόπολη.

H Μοσχόπολη κατά το παρελθόν γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη και τον 18ο αιώνα υπήρξε σημαντικό αστικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο. Λόγω της συμβολής της πόλης στον Νεοελληνικό Διαφωτισμό αναφέρεται στην εποχή της ακμής της ως «Νέα Αθήνα» ή «Νέος Μυστράς».
Σημαντικά αξιοθέατα εντός της Μοσχόπολης είναι οι πέντε ορθόδοξοι ναοί (Κοίμησης της Θεοτόκου, Αγίου Νικολάου, Ταξιαρχών, Αγίου Αθανασίου και Προφήτη Ηλία), κτίσματα του 17ου και 18ου αιώνα.


ΠΕΜΠΤΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Αναχωρήσαμε για την Πρεμέτη.

Πρώτη στάση στον αρχαιολογικό χώρο Καμενίτσα. Πρόκειται για έναν μερικά ανεσκαμμένο προϊστορικό τύμβο με ένα αξιόλογο μικρό μουσείο. Ο τύμβος χρονολογείται μεταξύ 13ου και 6ου αι.π.Χ. Με την επίσκεψη στο χώρο και το μουσείο του Τύμβου, ο επισκέπτης βιώνει την σπάνια προσέγγιση του πολιτισμού μιας προϊστορικής κοινότητας που διαβιούσε στην περιοχή αιώνες πριν.

Ενδιάμεσα κάναμε στάση στη γραφική λίμνη Σελεγκούρα.
Συνεχίσαμε προς Πρεμέτη.


Κάναμε μία στάση στις ιαματικές πηγές Benje και στη συνέχεια καταλήξαμε στην Πρεμέτη.

 

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Μετά το πρωινό αναχωρήσαμε προς Κλεισούρα και συνεχίσαμε προς το χωριό Μπαλαμπάν όπου εκεί επιβιβασθήκαμε σε πουλμανάκια προκειμένου να προσεγγίσουμε το ύψωμα 731.




Η Μάχη στο Ύψωμα 731 ήταν μια από τις πιο κρίσιμες μάχες του Ελληνοϊταλικού Πολέμου. Οι συγκρούσεις κράτησαν 15 μέρες, δηλαδή από τις 9-24 Μαρτίου 1941 και έληξαν με επικράτηση των Ελλήνων.

Συνεχίσαμε για το Τεπελένι. Η τοποθεσία του είναι στρατηγικής σημασίας και 300 μέτρα πάνω από τον ποταμό βρίσκονται τα ερείπια αρχαίας ακρόπολης (ξενάγηση).

Το απόγευμα καταλήξαμε στο Αργυρόκαστρο.

ΣΑΒΒΑΤΟ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
Μετά το πρωινό ξεναγηθήκαμε στην πόλη και το κάστρο του Αργυρόκαστρου

και συνεχίσαμε για περιήγηση στα χωριά της Δρόπολης (Λίμποβο-Τεριχάτες).






Μετά το πρωινό κάναμε πεζοπορία στο Κάστρο του Αργυρόκαστρου και το γεφύρι του Αλή Πασά.



Το γεφύρι βρίσκεται πάνω απ’ το Αργυρόκαστρο, στη χαράδρα του Μαναλάτι, γεφυρώνοντας το ομώνυμο ποτάμι. Λειτούργησε ως υδατογέφυρα -για να φτάνει το νερό στο κάστρο- αλλά χρησιμοποιήθηκε και από τους ανθρώπους για να κατεβαίνουν, παρακάμπτοντας το φαράγγι, στην πόλη.

Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό σε μέγεθος γεφύρι, παρόλο που είναι μονότοξο -σηκώνεται πάνω από τον πυθμένα της χαράδρας κοντά στα 20 μέτρα! Η όλη κατασκευή -όπως και τα υπόλοιπα μικρά γεφύρια που υποστηρίζουν το δρόμο του νερού για το κάστρο- είναι έργο του Αλή πασά. Αυτός συνέλαβε την ιδέα και αυτός φρόντισε να υλοποιηθεί στα 1811 με 1812. 



Στη συνέχεια επιβιβαστήκαμε στο πούλμαν για επιστροφή στην Αθήνα. Πρώτη στάση για να επισκεφθούμε το κοιμητήριο των Ελλήνων στρατιωτών του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940-41 στο χωριό Βουλιαράτες του Δήμου Δερόπολης .



Αφού περάσαμε τον έλεγχο στην Κακαβιά επισκεφθήκαμε το Μουσείο Πολέμου στο Καλπάκι.



Ένα μοναδικής σημασίας για τη χώρα μας Μουσείο που ανεγέρθηκε το 1975. Στις αίθουσές του περιλαμβάνει εκθέματα-κειμήλια της Μάχης του Καλπακίου.

Μίας μάχης που έλαβε χώρα κατά την εισβολή των Ιταλών στην Ελλάδα (28η Οκτωβρίου 1940). Όπλα, παράσημα και αυθεντικές στρατιωτικές στολές. Στο μουσείο υπάρχει χάρτης με τις θέσεις των αντιπάλων και την εξέλιξη των μαχών.

Ομαδική Έκθεση του Συλλόγου Εικαστικών Καλλιτεχνών Ελλάδος, 22-26/11/23

Ο Σύλλογος "Ο ΑΠΕΛΛΗΣ" από το 1985 που ιδρύθηκε έγινε ένα φυτώριο εικαστικών τεχνών και πολιτισμού για όλο τον κόσμο που πιστεύει την τέχνη ως μεγάλη πολιτισμική αξία. Με συχνές ομαδικές εκθέσεις, με διαλέξεις και εκδηλώσεις σε όλες τις εκφάνσεις του πολιτισμού, έχει κάνει ζωηρή την παρουσία του στα Ελληνικά πολιτιστικά δρώμενα σε όλη την Ελλάδα. Ο Σύλλογος δεν απευθύνεται μόνο σε φτασμένους καλλιτέχνες αλλά και σε κάθε άνθρωπο που τον συγκινεί η ιδέα να μπορεί να εκφράζεται μέσα από την τέχνη της ζωγραφικής, της αγιογραφίας, της γλυπτικής και όποιας άλλης μορφής εικαστικής τέχνης.