White Stones (Λευκές πέτρες) στο Νυδρί Λευκάδας

Το κατάστημα White Stones στο Νυδρί της Λευκάδας -στο οποίο "φιλοξενούνται" τα καρσάνικα γλυπτά μου σε διάφορες εκδοχές (μπρούτζος, μικτή τεχνική) αλλά και μικροέργα μου- δεν είναι απλά ένα κατάστημα αναμνηστικών ειδών αλλά είναι ένας χώρος τέχνης που προσφέρει μοναδικά χειροποίητα αντικείμενα τέχνης, κοσμήματα και κιλίμια που έχουν φτιαχτεί με αγάπη από ντόπιους καλλιτέχνες και τεχνίτες.
Στον φιλόξενο χώρο της Michelle -η οποία σας υποδέχεται με ένα θερμό χαμόγελο!- θα θαυμάσετε πίνακες των Άννας Γρηγορά, Mπριγκίτε Σίφερ, Κατερίνας Σουλτζ, Αν Έντουαρτς και τα μοναδικά κιλίμια από τον αργαλειό της Λευκαδίτισσας Ανθούλας. 

Τώρα το καλοκαίρι μια επίσκεψη σε έναν χώρο όπως το White Stones στο Νυδρί θα σας δώσει την ευκαιρία να γνωρίσετε ιδιαίτερους καλλιτέχνες και να αποκτήσετε τα δώρα για τους αγαπημένους σας αλλά και για σας τους ίδιους!

White Stones: Ελλομένου 107, Νυδρί, Λευκάδα. 

Settimana Ellenica 2025, μία εβδομάδα ελληνικού πολιτισμού στη Ρώμη (16-23 Μαΐου)

Στις 16 Μαΐου εγκαινιάζεται η έκθεση “Δίπολα” στην καρδιά της Ρώμης. Μέσω του Pegaso Centro studi Di Formazione E Cultura Ellenica και του ιδρυτικού της στελέχους Μαρία Μπαράκου, τα Δίπολα είναι οι επίσημοι προσκεκλημένοι του φεστιβάλ – Settimana Ellenica 2025, μία εβδομάδα ελληνικού πολιτισμού, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Palazzo Marotti, στη Via Nazionale 176 εντός του ιστορικού κέντρου της Ρώμης.

Με τον ομώνυμο τίτλο του ονόματός της, η ομάδα Δίπολα με τη νέα της έκθεση διαφημίζει το όνομά της στην πρωτεύουσα της Ιταλίας και γιορτάζει εκτός συνόρων την παρουσία της στα καλλιτεχνικά πράγματα με μια μεγάλη φεστιβαλικού τύπου έκθεση με ομιλίες, διημερίδες, δράσεις, performances παιδικά εργαστήρια και εικαστικά έργα που θα ενσαρκώνουν τον όρο Δίπολα.

Μια πραγματική απόβαση της σύγχρονης παραγωγής της εγχώριας τέχνης στην καρδιά της Ρώμης. Τα Δίπολα με τον τρόπο αυτό όχι μόνο παράγουν μα και εξάγουν πολιτισμό και δημιουργούν έναν δίαυλο καλλιτεχνικής επικοινωνίας με τη γειτονική χώρα.
Μια έκθεση που θα αποτελέσει την αρχή για τη δημιουργία ουσιαστικής σχέσης και ανταλλαγής απόψεων για την τέχνη συνολικά, με στόχο τη δημιουργία ενός ενδιάμεσου πόλου που παράγεται από τη σύγκρουση των δύο πρωταρχικών αντιθετικών πόλων.
Το άσπρο και το μαύρο της Ελλάδας (των ακραίων αντιθέσεων) συναντά το ενδιάμεσο γκρίζο της Ρώμης... σχέση διαλεκτική.

Την επιμέλεια έχουν οι ιδρυτές της ομάδας Δίπολα: επιλογή καλλιτεχνών – επιμέλεια – οργάνωση – στήσιμο: Δημήτρης Λάμπρου (Εικαστικός, Μεταπτυχιακό εικαστικών Τεχνών, ΑΣΚΤ, ιδρυτής ομάδας Δίπολα).
Επιμέλεια θεωρητικών κειμένων: Δημήτρης Καρατζάς (Εικαστικός, Μεταπτυχιακό εικαστικών Τεχνών, ΑΣΚΤ, Σχολή κινηματογράφου και τηλεόρασης Λυκούργου Σταυράκου).

2015 – 2025

Πριν από δέκα χρόνια ακριβώς λοιπόν, εν μέσω κρίσης, η νεοσύστατη τότε ομάδα, μέσω του ιστορικού τέχνης, επιμελητή της και καθηγητή αρχαίας τέχνης Ευθύμη Λαζόγκα κάνει αισθητή την παρουσία της στην καλλιτεχνική σκηνή, στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, στο Μεταξουργείο (Απρίλιος 2015).



Palazzo Marotti, Via Nazionale 176, Quartiere, Monti, Centro, Roma.

Η έκθεση έχει ως στόχο να αναδείξει νέους εικαστικούς και να προβάλλει το έργο τους σε σημαντικούς θεσμικούς χώρους, δίπλα σε αξιόλογους αναγνωρισμένους εικαστικούς, οι οποίοι αποτελούν και τιμώμενα πρόσωπα στις συγκεκριμένες εκθέσεις.

Οι νέοι δημιουργοί πραγματεύονται και προβάλλουν εικαστικά, μέσα από έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, εγκαταστάσεις, βίντεο και performances τις δύο αντιφατικές έννοιες που ορίζει ο όρος «δίπολα». Κάθε εννοιολογικό δίπολο αναδεικνύεται μέσα από ένα ή δύο ξεχωριστά έργα, που μεταξύ τους βρίσκονται σε άμεσο διάλογο για να αντιπαρατεθούν θεμελιώδεις αντιφατικές έννοιες όπως η ύλη και το άυλο, το εφήμερο και το αιώνιο, η εικόνα και το ανεικονικό, το αρσενικό και το θηλυκό, το φως και το σκοτάδι, η άνοδος κι η κάθοδος, το αριστερά και το δεξιά, δίνοντας τη δυνατότητα στους καλλιτέχνες να συνδυάσουν διαφορετικά υλικά και να αναδείξουν δύο διαφορετικές εικαστικές ταυτότητές τους (Ευθύμης Λαζόγκας, ιστορικός τέχνης).

Σύμφωνα με τον εικαστικό και συν-ιδρυτή της ομάδας Δίπολα, Δημήτρη Καρατζά, τα Δίπολα είναι ένας ζωντανός οργανισμός σύγχρονου πεδίου της τέχνης, μία νησίδα δημόσιας σφαίρας.

Η καλλιτεχνική ομάδα ΔΙΠΟΛΑ αποτελεί μια δυναμική πλατφόρμα έκφρασης και αναστοχασμού, γεννημένη από την ανάγκη να συνδεθούν δημιουργικές δυνάμεις και να διαμορφωθεί ένα πεδίο διαλόγου ή αλλιώς μια "νησίδα δημόσιας σφαίρας”. Η “ζωή” μετά τις σχολές τέχνης και ειδικά την περίοδο που έκανε τα πρώτα της βήματα η ομάδα ήταν στην κυριολεξία από μεριάς έμπνευσης και καλλιτεχνικής κοινότητας μια έρημος και ειδικά στην περιφέρεια. Από την πρώτη της παρουσίαση στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων το 2015, η ομάδα εξελίχθηκε σε έναν ανοικτό οργανισμό, όπου εικαστικοί, ιστορικοί τέχνης, συγγραφείς και επιμελητές συνεργάζονται, πειραματίζονται και αναζητούν νέα μοντέλα καλλιτεχνικής σύμπραξης και παρουσίασης της δουλειάς τους. Οι δράσεις μας περιλαμβάνουν εκθέσεις και παρεμβάσεις πέρα από το κέντρο της Αθήνας, σε χώρους που δεν ανήκουν στα καθιερωμένα σημεία της εικαστικής σκηνής. Παράλληλα, έχουμε διοργανώσει εκθέσεις εκτός Ελλάδας, επιδιώκοντας τη σύνδεση με διεθνείς πολιτιστικούς φορείς και την παρουσίαση της δουλειάς μας σε ένα ευρύτερο κοινό. Ενώ το όραμα της ομάδας το έχουν εμπιστευτεί σημαντικοί καλλιτέχνες με μεγάλη καλλιτεχνική πορεία αλλά και νεότεροι εικαστικοί.

Πέρα όμως από τις ιστορικές περιοδολογήσεις και τις «θεσμικές» εκπληρώσεις, ενόψη απουσίας ανοικτών δομών, η ομάδα ΔΙΠΟΛΑ και συγκεκριμένα τα ιδρυτικά της μέλη πασχίζουν να φτιάξουν έναν ιστό για να αιχμαλωτίσουν αυτό που χάνεται ή στην καλύτερη αυτό που είναι ήδη χαμένο για πάντα. Κρυφός πόθος είναι η ώθηση που δίνει η ομάδα στα μέλη της να λειτουργήσει προωθητικά για να ξεθαφτούν οι παραπόταμοι ενός ρεύματος που διαπερνά αυτό τον τόπο.

Αλλά όταν μιλάμε για τόπο δεν μιλάμε μόνο για γεωγραφία αλλά για τη διαρκή αναδημιουργία μέσα από την ανθρώπινη εμπειρία μιας γέφυρας για την αποκάλυψη νέων νοημάτων και ρηγμάτων.

Τα ΔΙΠΟΛΑ ως στοχασμό δεν έχουν τις αντίθετες έννοιες ως σταθερά μεγέθη αλλά ως πεδία αβεβαιότητας και μεταβολής.

Το ερώτημα, που συνεχώς εμφανίζεται δεν είναι αν τα δίπολα “επιλύονται”, αλλά πώς μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε δημιουργικά, ώστε να αναδείξουμε τις μεταβατικές, ανοιχτές και δυναμικές τους δυνατότητες.

Αν η κοινωνία με τη λογική των δύο άκρων αλλά και με τη ρευστότητα των ταυτοτήτων χειραγωγήθηκε και αποσταθεροποιήθηκε, πρέπει να ρωτήσουμε: πώς μπορούμε να ισορροπήσουμε τη δυναμική αλλαγή με τη συλλογική συνοχή;

Αντί για έναν τυφλό νεωτερικό ριζοσπαστισμό ή έναν αντιδραστικό συντηρητισμό, πρέπει να αναρωτηθούμε τι από το παρελθόν μπορεί να εξελιχθεί και τι πρέπει να διατηρηθεί.

Αυτή είναι και η διανοητική και αισθητική στάση μας απέναντι στον σύγχρονο κόσμο. Βασίζεται στην ένταση μεταξύ του τοπικού και του παγκόσμιου, στην ανάγκη να διατηρηθεί η μνήμη και η συνέχεια μέσα από σύγχρονες μορφές έκφρασης. Αυτό μας φέρνει κοντά σε έργα όπως του Γιώργου Ξένου που έχει στηρίξει πολλές φορές τη δουλειά μας αλλά και άλλων δημιουργών όπως των Γιώργου Σκυλογιάννη, Νίκου Έξαρχου, Μαργαρίτας Πέτροβα κ.ά. Οι ιδέες του Αλέξανδρου Τζώνη για το πώς να διατηρήσουμε την αίσθηση του χώρου, τη φυσική εμπειρία των υλικών και τη σχέση με τη μνήμη αντί να αφεθούμε σε μια “iconic” ρευστότητα είναι που μας δείχνουν ένα δρόμο μέσα και πέρα από τα δίπολα. Ως προς αυτό έχουν πολλά να γίνουν μιας και νιώθουμε ότι ακόμα είμαστε στην αρχή. Στο άρθρο του “Critical Regionalism Revisited” ο Kenneth Frampton, που δημοσιεύθηκε στο τεύχος 103 στο περιοδικού OASE το 2019, στη σελίδα 18 και ενότητα 3 μας θυμίζει τις πηγές αυτής της ιδέας:

“In their seminal essay, “The Grid & the Pathway” of 1981 in which they first coined the term Critical Regionalism, Alex Tzonis & Liane Lefevre singled out the Benaki St apartment block in Athens of Dimitri & Susanna Antonakaki dating from 1974, for synthesizing the dialogical & in many respects antithetical relationship between Dimitri Pikionis’s highly topographic Philopappou Hill in Athens of 1959 and the structural grid of Konstantinidos’s Janina archeological museum of approximately the same date! As l wrote in 1985, Tzonis considered the Benakis building as combining the labyrinthic pathway of the Greek island vernacular with a regular trabeated Neo- Corbusian reinforced concrete grid!”

Η πλούσια πολιτισμική στρωματογραφία, το ισχυρό γεωγραφικό και κλιματικό αποτύπωμα αλλά και η υλική και πνευματική παράδοση της Ελλάδας για εμάς είναι ένα πρωτογενές υλικό.

Από την άλλη, η αναπόφευκτη διαλυτική δύναμη της τεχνολογίας μας προτρέπει να οργανώσουμε τις μορφές γύρω από μια έλλειψη που δημιουργεί ένταση και ροή – αντί να έχουμε μια σταθερή σύνθεση να έχουμε μια αίσθηση αναμονής, συγκέντρωσης ή ακόμη και απώλειας.

Αυτή η αισθητική προβληματική συνδέεται με έργα που διερευνούν τη σχέση παρουσίας-απουσίας, τη δομή του κενού και την ενεργή συμμετοχή του θεατή στην αντίληψη του χώρου.

Εν κατακλείδι, αυτός ο ρόλος δεν είναι ένας ρόλος εμπροσθοφυλακής (Avant-garde), αλλά οπισθοφυλακής (Arrière garde), μιας και από εκεί κανείς μπορεί να αισθανθεί τόσο το νέο που έρχεται όσο και το παλιό που προϋπήρχε.

Καρατζάς Δημήτρης, Εικαστικός – Εκπαιδευτικός, Μεταπτυχιακό εικαστικών Τεχνών, ΑΣΚΤ, Σχολή κινηματογράφου και τηλεόρασης Λυκούργου Σταυράκου.

Βιβλιογραφία: Παραπομπή κειμένου: Σκανδάλης, Σ. (Χειμώνας 2022-23). Ένα θετικό ρεύμα σκέψης μέσα στο ταραγμένο πέλαγος της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. ΚΤΙΡΙΟ, (13).

https://www.polismagazino.gr

"Les roses de l'Art", Ομαδική έκθεση, 10-30/4

Συνέντευξη στη Γωγώ Φάκου (Θεοδωράκη) - Radio Terranova

"Λόγια Φευ-γάτα" με τη Γωγώ Φάκου

-  - Είναι κοντά μας η Καίτη Χόρτη, αυτή η αγαπημένη εικαστικός.

-   - Καλησπέρα Γωγώ. Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση.

-   - Χαίρομαι πάρα πολύ που είστε κοντά μας. Είμαι μεγάλη θαυμάστριά σας. Έχω δει έργα σας, έχω μαγευτεί, έχω φανταστεί, αισθάνομαι όλα αυτά που πρέπει να μας βγάζει η τέχνη τελικά όταν την παρακολουθούμε. Μιλήστε μας λίγο για το έργο σας.

-   Ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια. Λοιπόν… το έργο μου… Άρχισα την ενασχόλησή μου με τη γλυπτική στο Εργαστήριο Περαντινού στην Αθήνα και στην Πάρο που γίνονται τα μαθήματα του μαρμάρου και ακολούθησα τα μαθήματα κανονικά της γλυπτικής, της κλασικής, δηλαδή πηλό, πλαστελίνη, καλούπι, αυτά που κάνουμε στα κλασικά μαθήματα. Στην πορεία όμως, επειδή αγαπώ πολύ το μέταλλο -μας είχε κάνει και η δασκάλα μας, πρέπει να πω, η Ευδοκία Παπουλή, ένα σεμινάριο σχετικά με κατασκευές από μέταλλο-  και κατά δεύτερο το ποδήλατο ασχολήθηκα με αυτό. Μου αρέσει πάρα πολύ αυτό το μηχάνημα και σκέφτηκα, επειδή ασχολούμαι και με την επανάχρηση και την ανακύκλωση, να κάνω έργα από ποδήλατα από εξαρτήματα ποδηλάτων τα οποία αφαιρώ από ένα ποδήλατο, και εκτός από αυτά που μπορούν να αφαιρεθούν, κόβω και κομμάτια για να δημιουργήσω κάποια άλλα έργα. Γιατί και το ποδήλατο ένα έργο τέχνης είναι, ειδικά για μένα που έχω δει πάρα πολλά ποδήλατα από διάφορες κατασκευαστικές εταιρίες έχω δει πόσο πολύ ωραίες δουλειές έχουν κάνει αυτοί οι άνθρωποι που σχεδιάζουν και κατασκευάζουν ποδήλατα.

-   - Δεν μπορεί να φανταστεί κάποιος τι κάνετε με τα ποδήλατα. Δηλαδή από ό,τι έχω δει δικό σας, γενικά με έχει μαγέψει. Δεν μπορεί κάποιος να φανταστεί ότι το μυαλό κάποιου μπορεί να πάει εκεί και να δημιουργήσει κάτι τόσο σπουδαίο, αληθινά… δεν μπορώ να το περιγράψω με λόγια. Πρέπει να έρθει κάποιος σε έκθεσή σας να το δει…

-   - Ναι, σίγουρα… σίγουρα. Μπορεί βέβαια να επισκεφτεί και το μπλογκ μου και τη σελίδα στο fb και να δει όλα αυτά τα έργα. Επειδή ακριβώς το ποδήλατο είναι ένα μηχάνημα που δίνει μια εικόνα στο μυαλό μας -νομίζω όλοι οι άνθρωποι την έχουμε αυτή την εικόνα- ότι όταν ανεβαίνουμε και κάνουμε ποδήλατο,  φαντασιωνόμαστε ότι πετάμε, ότι  αισθανόμαστε υπερβατικά, άρα και τα έργα που κάνω ακριβώς με αυτό το σκεπτικό έχουν γίνει, δηλαδή σκέφτομαι ότι η ρόδα μπορεί να κάνει πολύ ωραία ένα φτερό πεταλούδας… βέβαια χρειάζεται και κάποια άλλα στοιχεία… γιατί μία ρόδα μόνη της δεν μπορεί να δώσει, σχεδιαστικά, ένα φτερό, αλλά νομίζω ότι το υλικό αυτό καθαυτό σου δίνει την εικόνα να φαντασιωθείς και να αισθανθείς ότι μπορείς να αποδώσεις έντομα -έτσι έχω ξεκινήσει… με πεταλούδες, πασχαλίτσες (έχω φτιάξει πολλές), έχω φτιάξει ένα πολύ ωραίο τζιτζίκι, μια πολύ ωραία μύγα…

-   - Τι δημιουργούν τα έντομα στους εικαστικούς; Βλέπω πολλούς εικαστικούς να ασχολούνται με αυτό ή να δημιουργούν πάνω σε αυτό. Θέλετε να μου πείτε;

-   - Θεωρώ ότι το έντομο επειδή ακριβώς έχει κίνηση, έχει ψυχισμό, έχει συναίσθημα, νομίζω ότι είναι ένα έμβιο ον το οποίο μετά τον άνθρωπο -ατομικά μιλώντας ο άνθρωπος δεν μου βγάζει τόσο πολύ συναίσθημα ελευθερίας, απλότητας, αμεσότητας, φύσης- όλα τα έντομα παραπέμπουν στη φύση και μέσα από αυτό νομίζω πως μπορεί να φαντασιωθεί κανείς πολλά πράγματα και γι’ αυτό πιστεύω ότι οι καλλιτέχνες δίνουν έμφαση σε αυτό το κομμάτι του έμβιου όντος που είναι τα έντομα.

-   - Τι είναι αυτό που θα θέλατε να κάνετε και δεν έχετε κάνει ακόμη; Τι να δημιουργήσετε, κάτι που δεν έχετε δημιουργήσει;

-   -  Κάθε μέρα μου έρχονται πολλές ιδέες. Θα ήθελα να κάνω ένα έργο το οποίο να μπει σε έναν χώρο, σε μια πλατεία, ίσως, που να είναι ένα σμήνος από 5-6 πουλιά τα οποία να παραπέμπουν σε μια κίνηση όπως κάνουν τα αποδημητικά πουλιά. Αυτά τα πουλιά πολύ μου αρέσουν. Θα ήθελα δηλαδή να κάνω ένα μικρό σμήνος πουλιών που να βρίσκονται σε διαφορετική κίνηση. Έχω φτιάξει ήδη τρία πουλιά που είναι σε διαφορετική κίνηση, το ένα έχει μαζεμένα τα φτερά του, το άλλο έχει σηκωθεί λίγο και το άλλο είναι εντελώς σηκωμένο. Αυτό θα μπορούσαν να το βλέπουν οι άνθρωποι και να φαντασιώνονται ότι ήρθαν τα πουλιά εδώ… Να είναι δηλαδή μια αποτύπωση της φύσης σε μέταλλο.

-   - Όλα αυτά που κάνετε δείχνουν ελευθερία.

-    - Ακριβώς.

-   - Πόσο έχετε ανάγκη την ελευθερία, πόσο τη ζείτε, πόσο την ακολουθείτε, πόσο τη στερηθήκατε… Γιατί ό,τι φτιάχνουμε δείχνει κάτι από εμάς…

-   - Δεν έχω στερηθεί την ελευθερία… Εγώ πάντα στο μυαλό μου είχα μια «ελευθεριακή» οπτική των πραγμάτων. Ποτέ δεν αισθάνθηκα ότι πιέζομαι… έστω και αν δεν μπορούσα να κάνω κάτι, στο μυαλό μου το δημιουργούσα και το φαντασιωνόμουν και κάποια στιγμή το υλοποιούσα κιόλας. Νομίζω ότι η ελευθερία είναι κάτι που δεν είναι απαραίτητο να ζήσεις πολύ ελεύθερα για να κάνεις κάτι… είναι ένα συναίσθημα… την αισθάνεσαι την ελευθερία… δεν μπορείς να τα κάνεις και όλα γιατί όπως και νάχει έχουμε δεσμεύσεις… εργάζεσαι… έχεις οικογένεια… δεν μπορείς να τη βιώσεις την ελευθερία όπως ιδανικά θα ήθελες. Νομίζω πως αυτό είναι ουτοπία… το να ζεις ελεύθερα με απόλυτη ελευθερία… Γιατί και η απόλυτη ελευθερία παρουσιάζει προβλήματα… καλό είναι να είσαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να ανοίξεις τα φτερά σου… όπως και τα πουλιά. Κι αυτά ακόμη δεν πετάνε όλη την ώρα αν και έχουν την ελευθερία να το κάνουν… αλλά είναι μαζεμένα, ξεκουράζονται… και κάποια στιγμή βλέπεις ότι πετάνε… Αυτό νομίζω πως είναι η έννοια της ελευθερίας, ότι μπορείς να πετάξεις… Καλό είναι βέβαια να μπορείς να πετάξεις όταν θέλεις γιατί υπάρχουν περιπτώσεις που θέλεις να πετάξεις και έχεις εμπόδια. Και εδώ ακόμη την έννοια της ελευθερίας μπορείς να τη φαντασιωθείς, δηλαδή, υπάρχουν άνθρωποι που ήταν στη φυλακή και έκαναν τόσο «ελεύθερα» πράγματα. Δεν μπορούσαν να βγουν έξω να τα κάνουν και όμως μέσα από τη φαντασία τους δημιούργησαν… Ο άνθρωπος έχει αυτό το προσόν που μας διαχωρίζει από τα ζώα… τη φαντασία… με τη φαντασία μπορούμε να πετάξουμε στον ουρανό και να κάνουμε τα πάντα… Από εκεί και πέρα είπαμε… υπάρχουν και εμπόδια…

-   - Είδαμε τελευταία δουλειά σας στο Πνευματικό Κέντρο Βούλας. Πού θα δούμε την επόμενη;

-   - Σίγουρα κάπου θα εκθέσω γιατί συνέχεια γίνονται δουλειές… Επειδή τα έργα μου είναι κυρίως μεγάλα θέλω να κάνω κάποιες επιλεκτικές εκθέσεις… Εκθέτω συνεχώς και στην Αθήνα και στην επαρχία οπότε όποιος παρακολουθεί το μπλογκ μου ή τη σελίδα μου στο fb, μπορεί να ενημερώνεται.

-   - Κάτι να μας πείτε για το τέλος…

-   - Θα ήθελα να πω μόνο πως με ενδιαφέρει πολύ τα έργα μου να τα βλέπουν νέα παιδιά, να αφήνουν τη φαντασία τους να καλπάζει γιατί πολλές φορές κανείς νομίζει ότι είναι δύσκολο και απραγματοποίητο. Εδώ θα ήθελα να πω πως ποτέ δεν είχα φανταστεί όταν ήμουν μικρότερη ότι θα ασχοληθώ με τη γλυπτική. Κι εγώ έχω εντυπωσιαστεί με το ότι μου βγήκε… Βέβαια πάντα μου άρεσε η τέχνη (έχω ασχοληθεί με πολλές μορφές τέχνης, πάντα σε ερασιτεχνικό επίπεδο). Δεν είχα επικεντρωθεί τόσο πολύ όπως τώρα με τα ποδήλατα και νομίζω  ότι όλοι μας μπορούμε να «ελπίζουμε» ότι θα μας βγει κάτι πιο δυναμικό και πιο δημιουργικό στο μέλλον!

-   - Είναι τέλειο να ανακαλύπτει κάποιος στον εαυτό του πράγματα που δεν γνωρίζει ότι υπάρχουν μέσα του και αυτό μόνο μέσα από την τέχνη μπορεί να γίνει…

-    - Ακριβώς! Μέσα από την τέχνη. Είναι πολλά πράγματα και καλό είναι όταν θέλει κάποιος να τα κάνει να προσπαθεί να τα υλοποιήσει. Γιατί πολλές φορές θέλουν κάποιοι κάτι να κάνουν και το αναβάλλουν.

-   - Το φοβόμαστε… Φοβάται ο άνθρωπος… είναι στη φύση του. Από τη μια είναι η ελευθερία που λέγαμε και από την άλλη ο φόβος…

-   - Σωστά. Ο φόβος… Ο φόβος της απόρριψης. Σκέφτεται ότι θα κάνει κάτι και θα τον κοροϊδεύουν… τι είναι αυτό που έκανες… Όχι... θέλει να πιστεύουμε στον εαυτό μας και αυτό που βγαίνει από μέσα μας είναι το καλύτερο όλων.

-   - Είναι η αλήθεια μας…

-   - Είναι η αλήθεια μας… Δεν μπορεί κανείς να το κρίνει… γιατί ο καθένας έχει κάτι να δώσει που είναι διαφορετικό και πρέπει να το βγάζει… γιατί έτσι εκφράζεται και αισθάνεται ότι είναι ευχαριστημένος και δημιουργικός και ό,τι τον ικανοποιεί να το βγάλει, χωρίς φόβο και πάθος. Και με πολύ πάθος…

-   - Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Καλή επιτυχία σε ό,τι κάνετε…

-          - Ευχαριστώ πάρα πολύ και σε εσένα καλή επιτυχία!  

-    23/10/23

 https://youtu.be/ywnsZJi_dSU?si=fT_Gxb1uG2djQq10

-           

-           

«Στα χρώματα του Διαστήματος», 7-28/3/25

 

Μικρές Κυκλάδες (Κουφονήσια, Ηρακλειά, Σχοινούσα) 22-27 Ιουνίου 2024

Σε αυτό το εξαήμερο επισκεφθήκαμε το Άνω Κουφονήσι. Περιηγηθήκαμε τη γραφική Χώρα με το λιμανάκι, τον ανεμόμυλο, τα λευκά σπίτια χαρακτηριστικά δείγματα κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής. Πεζοπορήσαμε σε μονοπάτια με εκπληκτική θέα. 

Κολυμπήσαμε στις όμορφες παραλίες με τα μαγευτικά γαλαζοπράσινα νερά του νησιού Άμμος, Φανός, Ιταλίδα, Πισίνα, Γάλα. 

Επίσης  επισκεφθήκαμε το Κάτω Κουφονήσι με τις μικρές λάντζες που εκτελούν δρομολόγια από το πρωί το βράδυ. Το μικρό, ακατοίκητο νησάκι που ζει και αναπνέει κυριολεκτικά από τους ελεύθερους κατασκηνωτές, βρίσκεται μια ανάσα μακριά από το Πάνω Κουφονήσι και ανάμεσα στη Σχοινούσα, τη Δονούσα και την Αμοργό. Κολυμπήσαμε στην Παραλία του Νερού με τα σμαραγδένια νερά, την ξεχωριστής ομορφιάς εξωτική παραλία Χαβάη, την παραλία Δέτη με την μοναδική σκιά κάτω από τις σπηλιές. 

Επισκεφτήκαμε το πανέμορφο νησί Σχοινούσα (το νησί του Ήλιου) ένα από τα ομορφότερα μικρά νησάκια του Αιγαίου που χρωστάει το όνομά της στο θαμνώδες φυτό σχίνο που ευδοκιμεί σε όλο το νησί με 18 πανέμορφες παράλιες με κρυστάλλινα νερά. Ολόκληρο το νησί έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, καθώς φιλοξενεί πλήθος ενδημικών κυκλαδίτικων φυτών και αποτελεί σημαντικό μεταναστευτικό σταθμό για πολλά αποδημητικά πουλιά. Τέλος επισκεφθήκαμε την Ηρακλειά με τις δαντελωτές ακτές και τα τιρκουάζ νερά. Περπατήσαμε στον ερειπωμένο, πέτρινο οικισμό του Αγίου Αθανάσιου και ζήσαμε μια συγκλονιστική εμπειρία μέσα στο απόκοσμο σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη, το οποίο λέγεται πως αποτελεί τη μεγαλύτερη σπηλιά των Κυκλάδων. 

Τα Κουφονήσια αποτελούνται από δύο νησίδες, το Άνω Κουφονήσι και το Κάτω Κουφονήσι. Ανήκουν στο σύμπλεγμα των Μικρών Ανατολικών Κυκλάδων. Χωρίζονται μεταξύ τους από ένα στενό πορθμό πλάτους 200 μ. Το μόνο κατοικημένο είναι το Άνω Κουφονήσι. Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα Κουφονήσια κατοικούνταν ήδη από την Προϊστορική εποχή. Επίσης, ανασκαφές στο Επάνω Μίλι έφεραν στην επιφάνεια σημαντικά ευρήματα που χρονολογούνται στα πρώτα χρόνια του Κυκλαδικού Πολιτισμού. Στο πέρασμα της Ιστορίας, τα Κουφονήσια ακολούθησαν τη μοίρα των υπόλοιπων Κυκλάδων. Υποτάχθηκαν αρχικά στους Βενετούς και έπειτα στους Τούρκους. Οι κάτοικοι των νησιών, είτε επειδή αναγκάστηκαν είτε επειδή το ήθελαν, συχνά ένωναν τις δυνάμεις τους με τους Μανιάτες αλλά και με άλλους πειρατές που χρησιμοποιούσαν τα Κουφονήσια ως καταφύγιο. Το 1830 μαζί με τις υπόλοιπες Κυκλάδες περιήλθαν στο νεοσύστατο Ελληνικό Κράτος. 

Πραγματοποιήσαμε την πρώτη μας πεζοπορία στο νησί. Χωριό – Παραλία Πορί – παραλιακή διαδρομή 3,5 χλμ.: Ξεκινώντας από το χωριό ακολουθούμε τον παραλιακό δρόμο προς τα ανατολικά. Περάσαμε μέσα από τη συνοικία Στρούμπος, από την παραλία Χοντρός Κάβος, τις παραλίες Χαροκόπου, Φανός, Πλατιά Πούντα. Είδαμε την Πισίνα, την σπηλιά ‘Το Μάτι του Διαβόλου’ (Πρόκειται στην ουσία για μια βραχώδη τρύπα που επικοινωνεί με την θάλασσα μέσω μιας εντυπωσιακής σπηλιάς) και φθάσαμε στην παραλία Πορί. 

Το απόγευμα εξερευνήσαμε τον μοναδικό οικισμό του νησιού τη γραφική Χώρα. Το λιμανάκι, ο ανεμόμυλος του 1830 και τα λευκά σπίτια αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής. 

Χωριό – Προφήτης Ηλίας: 3,7 χλμ Η θέση του Προφήτη Ηλία προσφέρει εκπληκτική θέα στο μισό του νησιού και στα γύρω νησιά ανατολικά, νότια και δυτικά. Την Αμοργό, την Κέρο, το Κάτω Κουφονήσι, Σχοινούσα, Ηρακλειά και τη Νάξο. Αν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή φαίνεται και η Σαντορίνη. Ανεβήκαμε την όχι και τόσο δύσκολη ανηφόρα, σε λίγα μέτρα ο δρόμος γίνεται χωμάτινος και σε συνολικά 450 μ. φθάσαμε στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Θαυμάσαμε τη θέα και επιστρέψαμε στο χωριό. 

Μονοήμερη στο Κάτω Κουφονήσι. Πρόκειται για ένα ακατοίκητο νησί, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν μόνιμοι κάτοικοι. Το νησί έχει έκταση 4,3 m2 Η μικρότερη απόσταση με το Πάνω Κουφονήσι είναι 200μ. Εγκαταλείφθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Στο Κάτω Κουφονήσι έχει παραμείνει ο παλαιός οικισμός, μάρτυρας άλλων εποχών. Αυτό που συναντήσαμε είναι ένα εγκαταλειμμένο χωριό και ελάχιστες ανακαινισμένες κατοικίες ή παλαιά κτίσματα που τώρα χρησιμεύουν ως αποθήκες αλιέων ή κτηνοτρόφων. Ο Παλαιός οικισμός ονομάζετε ‘Παναγιά’ λόγω της εκκλησίας της Παναγίας, που βρίσκεται πολύ κοντά στον μόλο. Όμορφο, λιτό, Κυκλαδίτικο Εκκλησάκι κτισμένο, μυστικά, το 1651, επί Τουρκοκρατίας, δίπλα σε ερείπια βυζαντινής Εκκλησίας.

Πεζοπορία στο Κάτω Κουφονήσι Ξεκινάμε πρωινή ώρα για το Κάτω Κουφονήσι.  Αποβιβαζόμαστε στη δεύτερη στάση, στην παραλία ‘Νερό’. Η διαδρομή που θα περιγράψουμε είναι μόλις 2,5 περίπου χιλιόμετρα. Θα πορευθούμε έως την πρώτη στάση της λάντζας, στην Παναγιά, στον παλαιό οικισμό. Στην δεξιά πλευρά του ανοίγματος με τους φοίνικες ξεκινάει ένα μονοπάτι που οδηγεί πάνω από την παραλία. Ανεβαίνουμε το μονοπάτι και στρίβουμε δεξιά. Η θάλασσα κατά τη διάρκεια της πορείας μας θα βρίσκεται πάντα δεξιά. Σε απόσταση 650 μέτρων περίπου θα κάνουμε την πρώτη στάση στο ύψωμα ‘Αλωνίστρια’. Από την ‘Αλωνίστρια’ θα αντικρίσουμε το μισό Κάτω Κουφονήσι, την Κέρο από άλλη οπτική γωνία, την παραλία ΄Νερό’ από όπου ξεκινήσαμε και 2 παλαιά κτίσματα καθώς και τις αποθήκες που είναι σκαμμένες μέσα στη γη. Θα περάσουμε από την παραλία ‘Δέτης’ και έπειτα από την παραλία ‘Λάκοι’ με τα γαλαζοπράσινα νερά τους. Τελικά θα φτάσουμε στον παλαιό οικισμό, την "Παναγιά". Θα περπατήσουμε ανάμεσα από το έρημο χωριό και θα συνεχίσουμε ως το εκκλησάκι της Παναγίας. 

Το εκκλησάκι της Παναγίας στο Κάτω Κουφονήσι είναι κτισμένο πολύ κοντά σε παλαιότερη βυζαντινή εκκλησία. Το εκκλησάκι χτίστηκε το 1561. Για να μην υπάρχουν προβλήματα με τους Τούρκους, αλλά και για να προστατευθεί από τους πειρατές, η εκκλησία έπρεπε να φαίνεται όσο το δυνατόν λιγότερο, γι’ αυτό επί Τουρκοκρατίας ήταν σχεδόν ημιυπόγεια. Ο χώρος γύρω από την εκκλησία διευρύνθηκε πολύ αργότερα, το 1970, ενώ το 1990 δημιουργήθηκε ημιυπαίθριο τμήμα και υψώθηκε καμπαναριό. Την 15η του Αυγούστου όλα τα καΐκια του Πάνω Κουφονησίου βοηθούν στην μεταφορά των πιστών για να τιμήσουν την Παναγία.

Μονοήμερη στην Κέρο (δεν την επισκεφτήκαμε λόγω ανασκαφών) Η Κέρος βρίσκεται Νότια μόλις 2 ν. μίλια του Κουφονησίου, δυτικά της Αμοργού και νοτιοανατολικά της Νάξου. Ανήκει στην κοινότητα Κουφονησίων. Έχει επιφάνεια 15.042τ.χιλ. και 27 χιλιόμετρα μήκος ακτογραμμής. Αποτελεί σημαντικό αρχαιολογικό χώρο. Εκσκαφές έχουν φέρει στο φως ευρήματα της πρωτοκυκλαδικής περιόδου 3200-2000 π.Χ. Χαρακτηριστικό πέτρωμα του νησιού είναι το λευκό, λεπτόκοκκο μάρμαρο. Κατά τους αρχαίους χρόνους ονομαζόταν Κέρεια ή Κερία. Η πρώτη αναφορά του ονόματός της εντοπίζεται το 425 π.Χ. σε μία επιγραφή με τα ονόματα των φορολογούμενων συμμάχων της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Η επιγραφή μας αποκαλύπτει ότι η Κέρος είχε κατοίκους κατά τους Κλασικούς χρόνους. Την περίοδο του Μεσαίωνα η Κέρος, όπως και τα Κουφονήσια χρησιμοποιήθηκαν ως ασφαλές λιμάνι (Κωφός Λιμήν = Κουφονήσια) από τους πειρατές. Το 1884 ο αρχαιολόγος U. Kohler ανακοινώνει την εύρεση των διάσημων σήμερα μαρμάρινων ειδωλίων του ‘Αρπιστή’ και του ‘Αυλητή’ καθώς και 2 γυναικείων μαρμάρινων ειδωλίων με τα χέρια διπλωμένα στο στήθος, σαφή δείγματα της Πρωτοκυκλαδικής Περιόδου. Τα ευρήματα εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Η Κέρος από το 1968 δεν κατοικείται. Παρατηρώντας την Κέρο από το Πάνω Κουφονήσι, τις νύχτες με πανσέληνο, διακρίνετε στις καμπύλες της κορυφογραμμής μία ξαπλωμένη έγκυο γυναίκα και την προτομή ενός γενειοφόρου άντρα, με τα κεφάλια τους να εφάπτονται. 

Η Κέρος από το Πάνω Κουφονήσι με πανσέληνο.

Μονοήμερη στη Σχοινούσα 

Η Σχοινούσα είναι ένα πανέμορφο λιλιπούτειο νησί γεμάτο απομονωμένες παραλίες. Έχει δύο οικισμούς, τη Χώρα και τη Μεσαριά. Ο οικισμός της Χώρας είναι κτισμένος σε ύψωμα, στην ενδοχώρα του νησιού και απέχει 1,2 χλμ. από το λιμάνι. Τα παλαιότερα χρόνια το νησί είχε υποστεί πολλές καταστροφές από πειρατικές επιδρομές. Έτσι, οι κάτοικοι έκτισαν σε ύψωμα το χωριό της Παναγιάς, όπως αλλιώς αποκαλούν τη Χώρα από την εκκλησία της Παναγιάς της Ακαθής, για να έχουν ορατότητα προς τη θάλασσα. Τα σπίτια είναι κτισμένα με τη χαρακτηριστική κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική. 

Αναχώρηση από το Άνω Κουφονήσι για την Ηρακλειά 

Δύο μικροί οικισμοί πάνω σε ένα μικρό νησί, περιτριγυρισμένοι από το γαλαζοπράσινο Αιγαίο Πέλαγος. Δαντελωτές ακτές, τιρκουάζ νερά, συναρπαστικά μονοπάτια στο βόρειο τμήμα του νησιού, απ’ όπου φαίνονται όλες οι Μικρές Κυκλάδες. Ακριβώς απέναντι το νησάκι Βενετικό και τα μυθικά Αβελονήσια, που σύμφωνα με τον Όμηρο ήταν τα βράχια που πέταξε ο Πολύφημος στον Οδυσσέα και στους άνδρες του για να τους σκοτώσει. Το άγριο τοπίο και όλες τις ομορφιές του νησιού θα τις γνωρίσουμε διασχίζοντας ένα πρότυπο δίκτυο από οκτώ βασικά σηματοδοτημένα μονοπάτια, συνολικού μήκους 16 χιλιομέτρων. 

Κολύμπι στις παραλίες του νησιού: Λιβάδι: Η μεγαλύτερη και πιο γνωστή παραλία του νησιού, με εξαιρετικά διάφανα νερά. Βορεινή Σπηλιά: Βότσαλα, άμμος και κρυστάλλινα νερά. Άγιος Γεώργιος: Είναι η παραλία του λιμανιού. Τουρκοπήγαδο: Μικρό βοτσαλωτό κολπάκι με τέλεια θάλασσα. Αλιμιά: Χρυσή άμμος. Αμμούδι Μέριχα: Μικρή, βραχώδης παραλία άγριας ομορφιάς στην ΝΑ πλευρά. 

Πληροφορίες: peripolo.gr, Φωτό: Κ. Χόρτη

Γούρι 2025: Τα δέντρα που κάηκαν, τα δέντρα που μεγαλώνουν

 

Το φετινό μου γούρι (2025) δημιουργήθηκε σε μια στιγμή παρόρμησης στην ανάμνηση των δέντρων που κάηκαν το καλοκαίρι του 2024 (και δυστυχώς όχι μόνο). Αισθάνομαι πως όλοι θα προσπαθήσουμε να "αναστήσουμε" όλα αυτά τα δέντρα που μας δίνουν ζωή. Είναι μια οφειλόμενη υπόσχεση! Κρατώντας το Γούρι του 2025 μπορούμε να θυμόμαστε πως ένα δέντρο που θα φυτέψουμε θα μας δώσει 2025 ανάσες και 2025 στιγμές σκιάς και χαλάρωσης! Όλοι μπορούμε να φτιάξουμε αυτό που η αδηφάγα φωτιά μας πήρε... Καλή χρονιά!