Κυριακή 11 Αυγούστου 2019

Αίγυπτος, η χώρα του Νείλου


















Η Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου βρίσκεται στη βορειοδυτική Αφρική. Περιλαμβάνει τη χερσόνησο του Σινά, που θεωρείται μέρος της Ασίας. Στα δυτικά συνορεύει με τη Λιβύη, στα νότια με το Σουδάν και στα βορειοανατολικά με το Ισραήλ και τη Λωρίδα της Γάζας. Βρέχεται στα βόρεια από τη Μεσόγειο και στα ανατολικά από την Ερυθρά Θάλασσα. Έχει έκταση 1.001.450 τετ. χλμ. και πληθυσμό 80.000.000 κατοίκους. Οι κάτοικοί της είναι Άραβες μουσουλμάνοι ενώ στις πόλεις υπάρχουν και χριστιανοί κόπτες. Νόμισμα της χώρας είναι η αιγυπτιακή λίρα και έχει πρωτεύουσα το Κάιρο. Η Αίγυπτος χωρίζεται σε δύο τμήματα, στην Άνω Αίγυπτο στο νότο και την Κάτω Αίγυπτο στο βορρά, στο δέλτα του Νείλου. Από την έκτασή της μόνο τα 40.000 τ.χλμ. είναι γόνιμη γη και κατοικείται, ενώ μεγάλες περιοχές της Αιγύπτου ανήκουν στην έρημο Σαχάρα. Το κλίμα της Αιγύπτου διαφέρει κατά περιοχές. Στο νότιο τμήμα της, στην Άνω Αίγυπτο, το κλίμα είναι τροπικό και η θερμοκρασία, όταν πνέουν οι θερμοί άνεμοι σιμούν, ανεβαίνει πολύ. Αντίθετα στη Μέση και την Κάτω Αίγυπτο το κλίμα είναι εύκρατο. Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα ο αιγυπτιακός λαός κατοικεί στις όχθες του Νείλου. Οι φελάχοι, οι Αιγύπτιοι γεωργοί μοιάζουν με τους προγόνους τους που βρίσκονται ζωγραφισμένοι στις αρχαίες τοιχογραφίες. Στην Αλεξάνδρεια έχει την έδρα του ο Έλληνας ορθόδοξος πατριάρχης.

Η επίσημη γλώσσα της Αιγύπτου είναι η αραβική. Πολλοί Αιγύπτιοι μιλούν αγγλικά ή γαλλικά. Στις δυτικές οάσεις μιλούν βερβερικά.

ΙΣΤΟΡΙΑ
H ιστορία της Αρχαίας Αιγύπτου μέχρι το 1798, οπότε πραγματοποιήθηκε η εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο, ήταν ελάχιστα γνωστή. Η αποκρυπτογράφηση της ιερογλυφικής γραφής από το Γάλλο αρχαιολόγο, Ζαν Φρανσουά Σαμπολιόν, έφερε στο φως τη μακραίωνη ιστορία της Αιγύπτου που χωρίζεται σε περιόδους: Η Αρχαία Περίοδος οπότε αναφέρεται ο Μήνης, ο ιδρυτής της πρώτης δυναστείας, το Παλαιό Βασίλειο, από το 3200 έως το 2270 π.Χ., είναι η περίοδος που χτίζονται οι περίφημες πυραμίδες των Φαραώ, Χέοπος, Χεφρήνου και Μυκερίνου, η Πρώτη Ενδιάμεση Περίοδος, 2270 έως 2100 π.Χ., εγκαινιάζεται με την κατάρρευση του Παλαιού Βασιλείου. Η Μεσαία Περίοδος ή Μεσαίο Βασίλειο, 2100 έως 1700 π.Χ., θεωρείται εποχή πολιτιστικής άνθησης. Αυτή την εποχή κτίζονται πολλά και εξαιρετικά κτίρια, όπως ο οβελίσκος της Ηλιούπολης, τρία φρούρια και αρδευτικά έργα στο Φαγιούμ. Η Δεύτερη Ενδιάμεση Περίοδος, 1700 έως 1555 π.Χ., φέρει τη σφραγίδα της κυριαρχίας των Υξώς. Η Νέα Περίοδος ή Νέο Βασίλειο, 555 έως 1090 π.Χ., είναι η εποχή της μεγάλης δύναμης που αποκτούν οι Φαραώ, περιορίζοντας την εξουσία των ιερέων. Σε αυτή την περίοδο χτίζονται μνημειώδη κολοσσιαία κτίσματα, όπως το Αμπού Συμπέλ, το Καρνάκ, το Λούξορ, το Ραμσείο, η Άβυδος, η Μέμφιδα. Η Τρίτη Ενδιάμεση Περίοδος, 1090-712 π.Χ., είναι μια συνέχεια ανόδου και πτώσης. Η Ύστερη Περίοδος, 712- 525 π.Χ., οπότε αρχίζει η νεότερη εποχή της αρχαίας Αιγύπτου. Ακολουθεί η Περσική Περίοδος (525-332 π.Χ.), η Ελληνιστική Περίοδος (332 π.Χ.) οπότε ιδρύεται η Αλεξάνδρεια, η Ρωμαϊκή Περίοδος (47 π.Χ.), η Αραβική Περίοδος (638 μ.Χ.), η Οθωμανική Περίοδος οπότε κυβερνήθηκε από τους Μαμελούκους, και η Αγγλική Περίοδος (1881). Η Αίγυπτος απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1937, όμως, οι Άγγλοι κράτησαν τη διαχείριση της διώρυγας του Σουέζ. Ύστερα από επανάσταση, το 1952, εκθρονίστηκε ο βασιλιάς Φαρούκ, έγιναν μεταρρυθμίσεις και το 1956 ο πρόεδρος Νάσερ έδιωξε από τη διώρυγα τους Άγγλους.


Αιγυπτιακό Μουσείο Αρχαιοτήτων





ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Χώρα γεωργική η Αίγυπτος από τα αρχαιότατα χρόνια είναι μέχρι σήμερα σπουδαίος σιτοβολώνας και παραγωγός βαμβακιού. Προϊόντα της είναι το κεχρί, το ζαχαροκάλαμο, το λάδι, τα σταφύλια, οι χουρμάδες, τα λαχανικά, το καλαμπόκι και το ρύζι. Έχει καλή κτηνοτροφία με εκτροφή αιγοπροβάτων, βοοειδών και καμηλών. Η Αίγυπτος παράγει πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Υπάρχουν επίσης αρκετά ορυχεία αλατιού, μαγγανίου, σιδήρου και αργίλου. Σημαντικός οικονομικός πόρος είναι ο τουρισμός. Η ολοκλήρωση του φράγματος Aσουάν, το 1971, και η λίμνη Nάσερ έχουν αλλάξει τη θέση του Νείλου στη γεωργία και την οικολογία της Αιγύπτου. Τα βασικά εισοδήματα προέρχονται από το πετρέλαιο, τον τουρισμό και τη χρήση της διώρυγας του Σουέζ.

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η Αίγυπτος διατήρησε έναν σύνθετο και σταθερό πολιτισμό που επηρέασε τους πολιτισμούς της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής. Σήμερα, πολλές πτυχές του αρχαίου πολιτισμού έχουν αλληλεπίδραση με τα νεότερα στοιχεία και την επιρροή του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού. Η Αίγυπτος έχει το μεγαλύτερο αριθμό κατόχων Νόμπελ στην Αφρική και τον αραβικό κόσμο. Πολλοί σημαντικοί Αιγύπτιοι πολιτικοί ηγούνται διεθνών οργανισμών όπως ο Boutros Boutros-Ghali των Ηνωμένων Εθνών και ο Mohamed El Baradei του IAEA. Οι Αιγύπτιοι είναι ένας από τους πρώτους σημαντικούς πολιτισμούς που καλλιέργησαν την τέχνη και την αρχιτεκτονική. Τα έργα ζωγραφικής στους τοίχους που έγιναν για λογαριασμό των Φαραώ ακολούθησαν έναν κώδικα οπτικών κανόνων και εννοιών. Ο αιγυπτιακός πολιτισμός είναι διάσημος για τις κολοσσιαίες πυραμίδες, τις κιονοστοιχίες και τους μνημειακούς τάφους του. Γνωστά παραδείγματα είναι η πυραμίδα Djoser που σχεδιάστηκε από τον αρχαίο αρχιτέκτονα και μηχανικό Imhotep, η Σφίγξ και ο ναός του Abu Simbel. Η μοντέρνα και σύγχρονη αιγυπτιακή τέχνη είναι ξεχωριστή παγκοσμίως, από την τοπική αρχιτεκτονική των Hassan Fathy και Ramses Wissa Wassef, ως τα διάσημα γλυπτά του Mahmoud Mokhtar's και τη διακριτική κοπτική εικονογραφία του Isaac Fanous. Η βιομηχανία μέσων και τεχνών της Αιγύπτου άκμασε από τον 19ο αι. και σήμερα έχει περισσότερα από τριάντα δορυφορικά κανάλια και πάνω από εκατό ταινίες που παράγονται κάθε χρόνο. Το Κάιρο είναι γνωστό ως το Χόλιγουντ της Μέσης Ανατολής. Το διεθνές φεστιβάλ ταινιών του Καΐρου θεωρείται ένα από τα 11 κορυφαία φεστιβάλ παγκοσμίως. Η λογοτεχνία αποτελεί ένα σημαντικό πολιτιστικό κομμάτι της Αιγύπτου. Οι αιγύπτιοι μυθιστοριογράφοι και ποιητές ήταν μεταξύ των πρώτων που πειραματίστηκαν με τις σύγχρονες μορφές της αραβικής λογοτεχνίας. Η πρώτη αιγυπτιακή νουβέλα «Zaynab» του Muhammad Husayn Haykal δημοσιεύθηκε το 1913. Ο μυθιστοριογράφος Naguib Mahfouz ήταν ο πρώτος Άραβας συγγραφέας που έχει κερδίσει το βραβείο Νόμπελ στη λογοτεχνία. Η ιδιωματική ποίηση είναι ίσως το δημοφιλέστερο λογοτεχνικό ύφος μεταξύ των Αιγυπτίων, που αντιπροσωπεύονται από τους Ahmed Fouad Negm (Fagumi), Salah Jaheen και Abdel Rahman el-Abnudi. Η αιγυπτιακή μουσική είναι ένα μείγμα γηγενών, μεσογειακών, αφρικανικών και δυτικών στοιχείων. Στην αρχαιότητα, οι Αιγύπτιοι έπαιζαν την άρπα, το φλάουτο, το ney και το oud. Τα κρουστά και η φωνητική μουσική είναι επίσης ένα σημαντικό είδος της τοπικής παραδοσιακής μουσικής. Το ποδόσφαιρο, όπως επίσης το μπάσκετ και το βόλεϊ, είναι αγαπημένο άθλημα στην Αίγυπτο. Οι αιγυπτιακές ομάδες EL Ahly και EL Zamalek είναι οι πιο δημοφιλείς. Η αιγυπτιακή ομάδα χάντμπολ έχει ιστορία 34 χρόνων στο αφρικανικό πρωτάθλημα χάντμπολ.


Αξιοθέατα
Η Αίγυπτος είναι διάσημη για τον αρχαίο πολιτισμό της που αναπτύχθηκε κατά μήκος του Νείλου. Μερικά από τα διασημότερα μνημεία είναι: η Άβυδος η οποία είναι αφιερωμένη στο θεό Όσιρι (σημαντικότατος αρχαιολογικός χώρος), οι πυραμίδες της Γκίζας και η Σφιγξ, η πόλη Λούξορ που περιλαμβάνει πολυάριθμα αρχαία μνημεία, όπως ο ναός Kαρνάκ και η Κοιλάδα των Βασιλιάδων, οι ναοί Φίλαι στο Ασουάν και το Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης που αποτελεί ιερό για τους εβραίους, τους χριστιανούς και τους μουσουλμάνους (πιστεύεται ότι χτίστηκε στο σημείο όπου ο Θεός παρέδωσε τις 10 εντολές στο Μωυσή).


ΚΑΪΡΟ
Το Κάιρο ιδρύθηκε το 969 μ.Χ. από τους χαλίφηδες Fatimid ως βασιλική περίφραξη. Κατακτήθηκε από τους Mαμελούκους και κυβερνήθηκε από τους Οθωμανούς από το 1517 έως το 1798. Ο Muhammad Ali της Αιγύπτου έκανε το Κάιρο πρωτεύουσα της ανεξάρτητης αυτοκρατορίας του από 1805 έως 1882. Οι Βρετανοί το έθεσαν υπό τον έλεγχό τους μέχρι την ανεξαρτησία της Αιγύπτου. Είναι η πιο πυκνοκατοικημένη μητροπολιτική περιοχή στην Αφρική. Σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος του Καΐρου καλύπτεται από ιστορικές κωμοπόλεις και σύγχρονες περιοχές. Ένα ταξίδι στο Κάιρο είναι ένα εικονικό ταξίδι στο χρόνο με τις πυραμίδες, την ακρόπολη Saladin, το Virgin Mary’s Tree, τη Sphinx, την Ηλιούπολη, το Al-Azhar, το μουσουλμανικό τέμενος Amr ibn el-As, τη Saqqara, την Kρεμαστή εκκλησία και τον πύργο του Καΐρου. Τα κυριότερα αξιοθέατα είναι: Η Cairo Opera House, η Khedivial Opera House, το Αιγυπτιακό Μουσείο Αρχαιοτήτων, με τη μεγαλύτερη συλλογή αρχαίων αιγυπτιακών αρχαιοτήτων στον κόσμο (136.000 εκθέματα). Το Khan El-Khalili είναι τόπος ψυχαγωγίας του Καΐρου. Πρόκειται για μια αρχαία περιοχή αγορών που χρονολογείται από 1382. Το Παλαιό Κάιρο, το οποίο περιλαμβάνει το Μουσείο των Κοπτών, το φρούριο Babylon, την Κρεμαστή εκκλησία, την ελληνική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, το μουσουλμανικό τέμενος Amr ibn el-As. Ο πύργος του Καΐρου βρίσκεται στην περιοχή Zamalek στο νησί Gezira. Έχει 187 μέτρα ύψος και είναι 43 μέτρα υψηλότερος από την πυραμίδα Giza.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ
Η Αλεξάνδρεια είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Αιγύπτου, και ο μεγαλύτερος θαλάσσιος λιμένας της που εξυπηρετεί περίπου το 80% των εισαγωγών και των εξαγωγών. Η Αλεξάνδρεια είναι επίσης ένα πολύ σημαντικό τουριστικό θέρετρο. Εκτείνεται περίπου 32 χλμ. κατά μήκος της ακτής της Μεσογείου. Στους αρχαίους χρόνους, η Αλεξάνδρεια ήταν μία από τις διασημότερες πόλεις στον κόσμο. Ιδρύθηκε το 331 π.Χ. από το Μεγάλο Αλέξανδρο και ήταν πρωτεύουσα της Αιγύπτου για σχεδόν χίλια χρόνια. Η Αλεξάνδρεια είναι γνωστή για το Φάρο της (ένα από τα επτά Θαύματα του αρχαίου κόσμου), τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας (η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη στον αρχαίο κόσμο) που ιδρύθηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. και καταστράφηκε από πυρκαγιά. Εγκαινιάστηκε εκ νέου το 2003 κοντά στην περιοχή της παλαιάς βιβλιοθήκης και των κατακομβών Kom EL Shoqafa (ένα από τα επτά Θαύματα του Μεσαίωνα). Επίσης σημαντικά αξιοθέατα είναι: Το Ρωμαϊκό Αμφιθέατρο, το ενυδρείο της Αλεξάνδρειας, το Ελληνο-ρωμαϊκό Μουσείο, το Βασιλικό Μουσείο Κοσμήματος, το Μουσείο Καλών Τεχνών, το Μουσείο Cavafy, οι Βασιλικοί Κήποι Montaza, το πάρκο Antoniades, οι κήποι Shallalat, ο ζωολογικός κήπος της Αλεξάνδρειας, η Πράσινη πλατεία. Επίσης υπάρχουν πολυάριθμες εκκλησίες και τεμένη όλων των θρησκειών.

Γούρι 2025: Τα δέντρα που κάηκαν, τα δέντρα που μεγαλώνουν

  Το φετινό μου γούρι (2025) δημιουργήθηκε σε μια στιγμή παρόρμησης στην ανάμνηση των δέντρων που κάηκαν το καλοκαίρι του 2024 (και δυστυχώς...