Οι πευκόφυτες Σπέτσες είναι ένα από τα νησιά του Σαρωνικού που βρίσκεται στην είσοδο του Αργολικού Κόλπου, νότια της Ύδρας. Πατρίδα της ηρωίδας Μπουμπουλίνας έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ελληνική Επανάσταση του 1821. Οι Σπέτσες είναι ένα όμορφο νησί που προσφέρει ηρεμία και κοσμοπολίτικη ζωή, γραφικές παραλίες και ενδιαφέροντα ιστορικά και αρχαιολογικά μέρη
Κείμενο: Καίτη Χόρτη
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Η ανθρώπινη παρουσία στις Σπέτσες χρονολογείται από το 8.000 π.Χ., όταν το νησί ήταν ακόμη ενωμένο με την απέναντι αργολική ακτή, στην Κόστα. Ευρήματα στις περιοχές της Αγίας Μαρίνας και των Αγίων Αναργύρων μαρτυρούν την ύπαρξη οικισμών της ύστερης Μυκηναϊκής περιόδου (13ος και 12ος αι. π.Χ.). Αναφορά στις Σπέτσες γίνεται τόσο από τον Στράβωνα κατά τον 1ο αι. π.Χ., όσο και από τον Παυσανία κατά τον 2ο αι. μ.Χ., με την ονομασία Πιτυούσα, δηλαδή «πευκόφυτη» λόγω των πολλών πεύκων. Το σημερινό όνομά τους προέρχεται από την έκφραση Isola de Spezzie, δηλαδή ευωδιαστό νησί, ένα όνομα που έδωσαν οι Βενετοί λόγω των πολλών μυρωδικών και χόρτων που φυτρώνουν στις πλαγίες του νησιού. Κατά τον 18ο αι. και με την κατάληψη της Πελοποννήσου από τους Τούρκους και τον εκδιωγμό των Ενετών, αρκετοί αλβανόφωνοι Χριστιανοί κατέφυγαν στις Σπέτσες όπου δημιούργησαν τον παλαιό οικισμό, το Καστέλι. Με την πάροδο του χρόνου ανέπτυξαν σημαντική ναυτική δύναμη. Όταν το 1821 ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση, οι Σπέτσες ήταν το πρώτο από τα ελληνικά νησιά που σήκωσε τη σημαία της Επαναστάσεως, στις 3 Απριλίου 1821. Ο στόλος των Σπετσών, αποτελούμενος από τα εμπορικά πλοία του νησιού που είχαν μετατραπεί σε πολεμικά, έπαιξε σημαντικότατο ρόλο στον Αγώνα. Μετά την απελευθέρωση οι Σπέτσες δεν ακολούθησαν τις εξελίξεις της ναυτιλίας και έχασαν την εμπορική και οικονομική ακμή τους. Ανάκαμψη άρχισε να παρουσιάζεται με την ανάπτυξη του τουρισμού. Το νησί έχει μερικά χωριουδάκια ψαράδων αλλά οι περισσότεροι κάτοικοι του ζουν στην πρωτεύουσα η οποία αποτελείται από πολλές μικρές συνοικίες. Τα χωριά ονομάζονται Ανάληψη, Καστέλι, Κουνουπίτσα και Μπάλτιζα.
ΤΟ ΠΕΥΚΟΔΑΣΟΣ
Το πανέμορφο δάσος των Σπετσών μπορεί να το περπατήσει κανείς ξεκινώντας από πολλά σημεία του οικισμού. Μια διαδρομή είναι αυτή που συνεχίζεται μετά την περιοχή Καστέλι όπου υπάρχουν πολλά εκκλησάκια μέχρι την Παναγία του Τζίλα. Στον ίδιο δρόμο συναντάμε το καταφύγιο «Συνάντηση των Κυνηγών». Η θέα από το σημείο αυτό προς την πλευρά της Πελοποννήσου, των νησιών Δοκού, Τρικέρι και Ύδρας καθώς και του οικισμού του νησιού είναι καταπληκτική. Υπάρχουν μονοπάτια και δρόμοι που οδηγούν σε όλες τις γνωστές παραλίες του νησιού και στη διάρκεια του περιπάτου ο επισκέπτης μπορεί να σταματήσει για να θαυμάσει τη μοναδική θέα προς το πέλαγος, την ακτή της Πελοποννήσου, τα γύρω νησιά και να απολαύσει τα ατελείωτα πεύκα με τις υπέροχες μυρωδιές του δάσους.
ΤΙ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ
Οι Σπέτσες διατηρούν τον ιδιαίτερο ιστορικό τους χαρακτήρα μέσα από τα πολλά καλοδιατηρημένα αρχοντικά. Το σημείο αναφοράς του νησιού είναι η Ντάπια, τουριστικό και εμπορικό κέντρο με θέα στο λιμάνι, όπου δεσπόζει το άγαλμα της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας. Το Παλιό Λιμάνι οπου ακόμα και σήμερα θα βρείτε τα κανόνια από την επανάσταση το 1821, διατηρεί το γραφικό του χαρακτήρα.
Το Μουσείο Σπετσών στεγάζεται στο αρχοντικό του Χατζηγιάννη Μέξη, ενός από τους πρώτους άρχοντες του νησιού, στα χρόνια του Αγώνα. Το αρχοντικό κτίστηκε ανάμεσα στο 1795 και 1798. Τα εκθέματα του Μουσείου αντιπροσωπεύουν περισσότερα από 4.000 χρόνια πολιτιστικής ιστορίας του νησιού και περιλαμβάνουν αγγεία της Πρωτοελλαδικής και Κλασικής περιόδου, γλυπτά και νομίσματα από τους Ρωμαϊκούς και Βυζαντινούς χρόνους, μεταβυζαντινές εικόνες και άλλα εκκλησιαστικά αντικείμενα, ενδυμασίες και αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Η Σημαία της Επανάστασης, τα οστά της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας, τα όπλα και οι προσωπογραφίες των Σπετσιωτών ναυμάχων, οι υδατογραφίες και ελαιογραφίες πλοίων του Αγώνα και το στόλισμα τους, τα ακρόπρωρα, συμπεριλαμβάνονται στα εκθέματα. Το αρχοντικό του Σωτηρίου Ανάργυρου είναι διώροφο, λιθόκτιστο κτίριο με νεοκλασικά στοιχεία, που οικοδομήθηκε το 1903-04 ως κατοικία του Σ. Ανάργυρου, εθνικού ευεργέτη και ευεργέτη των Σπετσών. Ο Ναΐσκος της Παναγίας της Αρμάτας, κοντά στο φάρο, κτίστηκε από την οικογένεια Ι. Κούτση σε ανάμνηση της ναυμαχίας των Σπετσών (8 Σεπτεμβρίου 1822). Ο Ναός της Αγ. Τριάδας (1793) στο υψηλότερο σημείο του οικισμού. Ο Ναός του Αγ. Νικολάου, άλλοτε μοναστήρι και σήμερα μητροπολιτικός ναός των Σπετσών. Το ξενοδοχείο «Ποσειδώνιο», που κτίστηκε το 1914 από τον Σ. Ανάργυρο. Η εξαίσια αρχιτεκτονική του, καθώς και οι θαυμάσια διακοσμημένοι εσωτερικοί χώροι του το καθιστούν ακόμα και σήμερα πόλο θαυμασμού. H σπηλιά του Μπεκίρι στους Άγιους Αναργύρους (η σπηλιά των κινηματογραφιστών και των ερωτευμένων). Το Μουσείο της Μπουμπουλίνας που ιδρύθηκε το 1991. Πρόκειται για ένα μουσείο και πολιτιστικό κέντρο για τη διάδοση της ιστορίας της Ελληνικής Επανάστασης και ειδικότερα της ηρωίδας Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας. Το αρχοντικό αυτό με το μοναδικό σκαλιστό ταβάνι στη μεγάλη σάλα λειτουργεί ως μουσείο με ζωντανή ξενάγηση.
ΔΙΑΜΟΝΗ ΚΑΙ ΦΑΓΗΤΟ
Έντονη ζωή, χαλαρές παραλίες, καλό φαγητό και υπέροχες προτάσεις για διαμονή είναι τα χαρακτηριστικά των Σπετσών.
Πώς θα πάτε
Οι Σπέτσες απέχουν 4 ώρες (2,5 με ιπτάμενο δελφίνι) από τον Πειραιά. Μπορείτε να πάτε με πλοίο ή με ταχύπλοο (δελφίνι) από τον Πειραιά. Το Κεντρικό Λιμεναρχείο Πειραιά (210 4147800) και η εταιρεία Hellenic Seaways (210 4199000) θα σας ενημερώσουν για τα δρομολόγια. Eπίσης υπάρχει πρόσβαση από την απέναντι πελοποννησιακή ακτή (Κόστα) με καραβάκια. Στις Σπέτσες δεν επιτρέπονται τα αυτοκίνητα και η μεταφορά γίνεται με άμαξες και άλογα, γαϊδούρια ή καΐκια και θαλάσσια ταξί. Όμως, υπάρχει ένα λεωφορείο που εκτελεί δρομολόγια από και προς τις βασικές παράλιες και τα χώρια, όπως επίσης επιτρέπεται η κυκλοφορία σε δίκυκλα.
