Γάλα, αλεύρι, λάδι και κρασί είναι τα υλικά που «χτίζουν» την υγεία μας και περιέχονται στα ελληνικά εδέσματα. Με αυτά οι Ελληνίδες κάνουν θαύματα υγιεινής διατροφής. Υπάρχουν πολλές… κουζίνες στην ελληνική παράδοση. Επιλέγουμε πέντε από αυτές χωρίς να θέλουμε να υποτιμήσουμε τις υπόλοιπες
Κείμενο: Καίτη Χόρτη
Η κρητική κουζίνα
Θεωρείται πρότυπο της μεσογειακής διατροφής αφού περιλαμβάνει μεγάλες ποσότητες χόρτων και λαχανικών (ωμών και βρασμένων) αλλά και φρούτων. Tα όσπρια και τα δημητριακά βρίσκονται στο τραπέζι δύο με τρεις φορές την εβδομάδα, το ελαιόλαδο είναι στην πρώτη… γραμμή, ενώ καθημερινά λίγο γάλα ή τυρί είναι απαραίτητα. Το κόκκινο κρέας δεν καταναλώνεται πάνω από μία φορά την εβδομάδα και τα πουλερικά το πολύ δύο. Το ψάρι προτιμάται πολύ συχνότερα και ένα ποτηράκι κόκκινο κρασί σε κάθε γεύμα συμπληρώνει ιδανικά το φαγητό. Το θυμάρι, η ρίγανη, ο βασιλικός, ο δυόσμος δίνουν τον τόνο της γεύσης!
Η θρακιώτικη κουζίνα
Οι Θρακιώτες είναι καλοφαγάδες. Η πρώτη και καλύτερη τροφή τους είναι το ψωμί από ντόπιο σιτάρι ή από μίγμα σιταριού και κριθαριού, ενώ ακολουθούν τα ζυμαρικά με τον τζορμπά (τραχανά) που καίει γιατί έχει κόκκινη πιπεριά. Το χοιρινό, το μοσχάρι, το αρνί, το κοτόπουλο αλλά και τα ψάρια μαγειρεύονται με πολλούς τρόπους. Η παλαμίδα είναι το πιο αγαπητό ψάρι και τη μαγειρεύουν ψητή στο φούρνο με λάδι και σκόρδο σε πήλινο σκεύος ή τηγανητή. Η λακέρδα και το σκουμπρί είναι ο μεζές για το χειμώνα και οι τσίροι για το καλοκαίρι. Οι Θρακιώτες τρώνε πολλά όσπρια και λαχανικά που τα μαγειρεύουν σκέτα ή με κρέας. Το αγαπημένο τυρί είναι το τουλουμοτύρι (όπως το τυρί του Παρνασσού), αλλά και οι μυζήθρες, τα γιαούρτια και οι κοπανιστές δεν λείπουν.
Η επτανησιακή κουζίνα
Η κουζίνα στα Ιόνια Νησιά είναι ιδιαίτερα νόστιμη αλλά και υγιεινή γιατί στηρίζεται στην αγνότητα των τοπικών προϊόντων, στους εξαιρετικούς συνδυασμούς των υλικών αλλά και στο μεράκι των ανθρώπων. Για να πάρετε μια γεύση των σπεσιαλιτέ, δοκιμάστε την περίφημη κερκυραϊκή παστιτσάδα που συνήθως μαγειρεύεται με κόκορα ή μοσχάρι, κόκκινη σάλτσα, πολλά μπαχαρικά και σκόρδο. Επίσης το σοφρίτο, μοσχάρι μαγειρεμένο με ξύδι ή κρασί και άσπρη σάλτσα. Το λευκαδίτικο μπουρδέτο και ο μπακαλιάρος με πατάτες, η κεφαλονίτικη κρεατόπιτα, το μπουργέτο, η κακαβιά (ψαρόσουπα), καθώς και η στραπατσάδα (ομελέτα με ντομάτα) είναι ιδιαίτερα πιάτα. Το ζακυνθινό ραγού, που είναι μοσχάρι κοκκινιστό, ο γεμιστός κόκορας αλλά και το κρασάτο χοιρινό είναι ξεχωριστές νοστιμιές.
Η ρουμελιώτικη κουζίνα
Η πίτα αποτελεί τη βασική διατροφή των κατοίκων της Ρούμελης. Η χορτόπιτα, η ζυμαρόπιτα, η μπομπότα, οι χυλοπίτες, ο τραχανάς, το τυρί, το κλωτσοτύρι, το κατίκι είναι μόνο μερικά από τα εδέσματα. Τα άγρια χόρτα, τα λαχανικά, τα φρούτα και οι καρποί των δέντρων συμπληρώνουν τη διατροφή τους. Το καλό ντόπιο κρασί και το αψύ τσίπουρο δίνουν ιδιαίτερη γεύση. Ψητά, αρνάκι στο φούρνο με πατάτες, γίδα βραστή, κοκορέτσι, κοντοσούβλι είναι ξακουστά εδέσματα. Επίσης το ζυμωτό ψωμί, ο κόκορας στην κατσαρόλα, το κρέας με λαδορίγανη στη λαδόκολλα, το χοιρινό λουκάνικο, οι γίγαντες στο ταψί, το σαγανάκι με τυριά.
Η μανιάτικη κουζίνα
Oι σαλάτες –ωμές ή βραστές– αποτελούν το πρώτο πιάτο. Πρώτα και καλύτερα τα άγρια χόρτα: βραστά βλίτα και κολοκυθοκορφάδες, βλαστοί αγκινάρας, «κεφαλάκια» (που γίνονται ωραία ομελέτα), βολβοί, «λύκοι» (βλαστοί από τα παράσιτα) μαγειρεύονται με διάφορα μυρωδικά και σπιτικό πελτέ ντομάτας, ενώ, σε συνδυασμό με αβγά, αποτελούν τους περίφημους «καγιανάδες» (ομελέτες). Tιμητική θέση στο τραπέζι κατέχουν και τα όσπρια, αλλά και τα λούπινα που σήμερα σερβίρονται σε πολλά εστιατόρια ως μεζές για το ούζο. Mεζέδες είναι και το χοιρινό συκώτι με πορτοκάλι, οι τσιγαρίδες, ο παστουρμάς, τα φουσκαράκια (τσούχτρες) που γίνονται τηγανητά, τα σαλιγκάρια στην εποχή τους, το παστό κρέας και τα λουκάνικα (σύγκλινα). Tα παστά ορτύκια είναι ένας πολύ αξιόλογος μεζές. Aγαπητές σε όλους και οι λαχανόπιτες με σπανάκι, οι τυρόπιτες, η τραβηχτή, η κολοκυθόπιτα, οι κουταλίδες (σαν τηγανίτες) και η κρεμμυδοπιτάρα. Περίφημα είναι και τα σπιτικά ζυμαρικά: Oι χυλοπίτες, ο τραχανάς, γλυκός ή ξινός, τα στριφτάδια. Bασικό συστατικό είναι το ελαιόλαδο, ενώ από τα τυριά δημοφιλέστερη είναι η τυρομυζήθρα.
